Η πορεία του Ηρώδη προς την βασιλεία
Η δημόσια σταδιοδρομία του Ηρώδη ξεκίνησε όταν ο πατέρας του Αντίπατρος που κατείχε το αξίωμα του επίτροπου της Ιουδαίας τον διόρισε με την έγκριση του ισχυρού άντρα της Ρώμης Ιούλιου Καίσαρα στρατηγό της Γαλιλαίας. Ταυτόχρονα ο πρεσβύτερος αδελφός του Φασαήλ διορίστηκε με τον ίδιο τρόπο στρατηγός της Ιερουσαλήμ.
Η δραστηριότητα του Ηρώδη και η εξόντωση του στασιαστή Εζεκία προκάλεσαν την προσοχή των ρωμαϊκών αρχών αλλά και το φθόνο του αρχιερέα Υρκανού. Ο Ρωμαίος έπαρχος της Συρίας Σέξτος Καίσαρας επιβράβευσε τον Ηρώδη δίνοντας του το αξίωμα του στρατηγού της Κοίλης Συρίας.
Η επικύρωση της θέσης του Ηρώδη από τον έπαρχο της Συρίας Κάσσιο το 43 π.Χ. στάθηκε μοιραία για τον πατέρα του Αντίπατρο ο οποίος δηλητηριάστηκε σε ένα συμπόσιο και πέθανε. Ηθικός αυτουργός της δολοφονίας του ήταν ένας υφιστάμενος του που ονομάζονταν Μάλιχος.
Ο Μάλιχος που ήθελε να καταλάβει την θέση του Αντίπατρου αποφάσισε να ενεργήσει έτσι επειδή φοβήθηκε όταν είδε την ισχύ του Ηρώδη να αυξάνεται. Ο Ηρώδης που κατάλαβε ποιος ήταν ο ένοχος αφού πήρε την έγκριση του Κάσσιου δολοφόνησε τον Μάλιχο. Πριν εγκαταλείψει την Συρία ο Κάσσιος υποσχέθηκε στον Ηρώδη την βασιλεία αν επέστρεφε νικητής από τη σύγκρουσή του με τους εκδικητές του φόνου του Καίσαρα.
Η αναχώρηση του Κάσσιου από την Συρία προκάλεσε την εξέγερση ενός οπαδού του Μάλιχου, του Έλικου, στην Ιερουσαλήμ. Την εξέγερση κατέστειλε ο Φασαήλ . Ο Ηρώδης εκείνη την εποχή βρίσκονταν στην Δαμασκό και ήταν ασθενής. Όταν έγινε καλά γύρισε στην Γαλιλαία η οποία είχε καταληφθεί από τον προσωπικό εχθρό του, δυνάστη της Τύρου Μαρίωνα. Ο Ηρώδης έδιωξε τον Μαρίωνα από την περιοχή. Ο Μαρίωνας για να εκδικηθεί τον Ηρώδη κάλεσε στην Ιουδαία τον Αντίγονο Ματταθία γιο του Αριστόβουλου ΙΙ. Ο Ηρώδης τον αντιμετώπισε σε μάχη που έγινε στα σύνορα της Ιουδαίας και τον έδιωξε από την περιοχή. Κατόπιν για να στερεώσει την θέση του στην περιοχή αρραβωνιάστηκε την κόρη του Αλεξάνδρου, γιου του Αριστόβουλου ΙΙ και εγγονή του αρχιερέα Υρκανού, Μαριάμη. Ο Ηρώδης εκείνη την εποχή ήταν ήδη παντρεμένος με μια ντόπια Ιουδαία την Δωρίδα και είχε ένα γιο τον Αντίπατρο.
Τον Οκτώβριο του 42 π.Χ. οι καισαροκτόνοι οδηγήθηκαν διαδοχικά στην αυτοκτονία κατά την διάρκεια της μάχης των Φιλίππων. Ο Μάρκος Αντώνιος που συγκαταλέγονταν ανάμεσα στους νικητές της μάχης έδειξε την εύνοια του στον Ηρώδη διορίζοντας τον τετράρχη της Ιουδαίας. Όσοι Ιουδαίοι αντέδρασαν και επιχείρησαν να τον συναντήσουν προκειμένου να τον πείσουν να αλλάξει την απόφαση του θανατώθηκαν με εντολή του Αντώνιου.
Ακολούθησε η εισβολή των Πάρθων στην Συρία και η εγκατάσταση στην Ιουδαία του Αντίγονου Ματαθία ως βασιλιά με την υποστήριξη τους . Ο Ηρώδης κατέφυγε στην Ρώμη και ανακηρύχθηκε βασιλιάς από την Σύγκλητο. Τελικά κατέλαβε την εξουσία ανατρέποντας τον Αντίγονο Ματταθία, ύστερα από πολυετή εμφύλιο πόλεμο, με την υποστήριξη του Μάρκου Αντώνιου. Ο Αντίγονος αποκεφαλίστηκε με διαταγή του τελευταίου στην Αντιόχεια (37 π.Χ.). Λίγους μήνες πριν καταλάβει την Ιερουσαλήμ ο Ηρώδης τέλεσε τους γάμους του με την Μαριάμη.
Η βασιλεία του Ηρώδη
Η άνοδος του Ηρώδη του Μεγάλου στον θρόνο του βασιλείου της Ιουδαίας σηματοδοτεί την αρχή της Ηρωδιανής δυναστείας.
Παρά τη ρωμαϊκή κατοχή της χώρας του διατήρησε τον θρόνο του, γιατί κατάφερε να κερδίσει την εμπιστοσύνη των Ρωμαίων αυτοκρατόρων. Ήταν πολύ φιλόδοξος κι επειδή ήθελε να απαθανατιστεί το όνομά του, έχτισε λαμπρά οικοδομήματα όπως υδραγωγεία, θέατρα, γυμναστήρια, ανάκτορα, οχυρά και λιμάνια. Σημαντικό έργο του ήταν και η ανοικοδόμηση του Ναού του Σολομώντα. Οι εργασίες ξεκίνησαν το 20/19 π.Χ. και σταμάτησαν ύστερα από σαράντα πέντε χρόνια το 25. Μία ιουδαϊκή παροιμία αποτύπωσε το μεγαλείο του : "Αυτός που δεν αντίκρυσε τον Ναό του Ηρώδη δεν γνωρίζει τι θα πει ομορφιά". Θεωρούσε τον εαυτό του ως τον μοναδικό βασιλιά και χρησιμοποιούσε ωμή βία σ' όποιον αντιστρατευόταν τα σχέδιά του.
Πέθανε από μια οδυνηρή ασθένεια, η οποία τον παρέλυσε και του σάπισε το κάτω μέρος του κορμιού του. Λίγο πριν τον θάνατό του σκότωσε τον γιο του, τον Αντίπατρο. Οι Ιουδαίοι μισούσαν τον Ηρώδη γιατί είχε αραβική καταγωγή και ήταν υποτακτικός των Ρωμαίων.
Σχέσεις με Ρωμαίους και Έλληνες. Δωρεές και ευεργεσίες
Ο Αντώνιος ο οποίος βρίσκονταν στην Αίγυπτο παντρεύτηκε την Κλεοπάτρα την άνοιξη του 36 π.Χ. χωρίς να έχει χωρίσει την νόμιμη σύζυγο του Οκταβία. Ύστερα από τον γάμο τους της «δώρισε» αρκετές περιοχές στην συριακή ενδοχώρα και ακτή (την περιοχή της Χαλκίδος και την παραλία από τον ποταμό Ελεύθερο ως την Σιδώνα), και την Κύπρο. Η Κλεοπάτρα μισούσε τον Ηρώδη και επεδίωκε να τον εξοντώσει.
Ο Αντώνιος προετοίμασε ταυτόχρονα και την επιθετική εκστρατεία του εναντίον των Πάρθων (36 π.Χ.). Η εκστρατεία του ήταν μια αποτυχία. Ενώ πολιορκούσε την πόλη Φράασπα στην Ατροπατηνή Μηδία οι Πάρθοι χτύπησαν μια φάλαγγα ανεφοδιασμού του στρατού του εξολοθρεύοντας 10.000 άντρες και κυριεύοντας ένα μεγάλο τμήμα των εφοδίων του εκστρατευτικού σώματος. Έτσι υποχώρησε έχοντας σοβαρές απώλειες (το ένα τρίτο της αρχικής δύναμης των 100.000 αντρών του) ενώ η φήμη του ως ακατανίκητου στρατηγού κλονίστηκε σημαντικά.
Ο Αντώνιος συναντήθηκε με τον Ηρώδη στην Λαοδίκεια της Συρίας ενώ επέστρεφε από την εκστρατεία του. Για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας που είχαν σχέση με την σταθερότητα στην περιοχή τον διατήρησε στην θέση του. Ταυτόχρονα όμως ύστερα από πιέσεις της Κλεοπάτρας απέσπασε την περιοχή της Ιεριχούς από το βασίλειο του Ηρώδη και την παραχώρησε στην βασίλισσα. Επίσης ο Αντώνιος παραχώρησε στην Κλεοπάτρα την ανατολική όχθη της Νεκράς θάλασσας από όπου εξορύσσονταν φυσική άσφαλτος. Η περιοχή αυτή ανήκε στους Ναβαταίους.
Το 34 π.Χ. ο Αντώνιος πραγματοποίησε μια εκστρατεία στην Αρμενία. Η Κλεοπάτρα τον συνόδευε ως τον Ευφράτη, σχεδιάζοντας ταυτόχρονα και μια επίσκεψη στην Ιεριχώ. Ο Ηρώδης την συνάντησε στα σύνορα της Ιουδαίας και έκλεισε μαζί της μια εμπορική συμφωνία. Εκμίσθωσε την περιοχή της Ιεριχούς από αυτήν με την υπόσχεση να καταβάλλει 200 τάλαντα ετησίως. Ταυτόχρονα εκμίσθωσε και την ανατολική ακτή της Νεκράς θάλασσας υποσχόμενος να καταβάλλει στον βασιλιά των Ναβαταίων Μάλιχο επίσης 200 τάλαντα τον χρόνο, τα οποία εκείνος θα απέδειδε στην Κλεοπάτρα.
Ο Ηρώδης δεν έλαβε άμεσα μέρος στην σύρραξη Οκταβιανού και Αντωνίου. Την εποχή που κηρύχθηκε ο πόλεμος (Οκτώβριος του 32 π.Χ.) ο Αντώνιος ανέθεσε στον Ηρώδη, που είχε συγκεντρώσει αρκετό στρατό για να τον βοηθήσει, να στρέψει αυτόν τον στρατό εναντίον του βασιλιά των Ναβαταίων επειδή ο τελευταίος είχε αρνηθεί να καταβάλλει στην Κλεοπάτρα το ποσό της εκμίσθωσης. Ο Ηρώδης στην αρχή της εκστρατείας είχε επιτυχίες κατόπιν όμως υπέστη βαριά ήττα σε μια τοποθεσία που ονομάζονταν Κάναθα εξ αιτίας της προδοσίας του Αθηνίωνα, ενός από τους στρατηγούς της Κλεοπάτρας που τον ακολουθούσε. Την ίδια εποχή έγινε ένας πολύνεκρος σεισμός στην Ιουδαία (άνοιξη του 31 π.Χ.). Τελικά ο Ηρώδης ανασύνταξε τις δυνάμεις του και νίκησε τους Άραβες σε μάχη που έγινε στην Φιλαδέλφεια.
Λίγο αργότερα έγινε γνωστό το αποτέλεσμα του ρωμαϊκού εμφυλίου πολέμου. Οι αντίπαλοι είχαν συγκρουστεί στο Άκτιο σε ναυμαχία, η οποία τελείωσε με νίκη του Οκταβιανού, η δε Κλεοπάτρα και ο Αντώνιος διέφυγαν στην Αίγυπτο (αρχές Σεπτεμβρίου του 31 π.Χ.).
Η εξέλιξη αυτή θα μπορούσε να καταστρέψει το πολιτικό μέλλον του Ηρώδη καθώς ήταν ένας από τους γνωστούς φίλους του Μάρκου Αντωνίου. Έτσι όταν ο Οκταβιανός βρίσκονταν στην Ρόδο (άνοιξη του 30 π.Χ.) ο Ηρώδης έσπευσε ως ιδιώτης να τον συναντήσει προκειμένου να ξεκαθαρίσει την θέση του. Ο Οκταβιανός αποδέχθηκε τα επιχειρήματα του και τον έστεψε μάλιστα βασιλιά, ενώ, το επόμενο έτος, του παραχώρησε τα εδάφη του βασιλείου του που του είχε αποσπάσει η Κλεοπάτρα καθώς και τις πόλεις των Γαδάρων, της Ίππου, της Γάζας, της Ιόππης και του Πύργου Στράτωνος.
Το 27 π.Χ. στην Ρώμη ο Οκταβιανός ανακηρύχθηκε από την Σύγκλητο Αύγουστος. Για να τιμήσει αυτό το γεγονός, ο Ηρώδης ανοικοδόμησε την κατεστραμμένη πόλη της Σαμάρειας και την μετονόμασε σε Σεβαστή.Το 25 π.Χ. ενίσχυσε την δύναμη του Αίλιου Γάλλου που εκστράτευσε στην Αραβία.
Το 20 π.Χ. ύστερα από μεσολάβηση του Ηρώδη, ο αδελφός του, Φερώρας, διορίστηκε από τον Αύγουστο τετράρχης της Περαίας.
Το 19 π.Χ. ο Αύγουστος, που επισκέφθηκε τον Ηρώδη, του παραχώρησε τις περιοχές της Ιτουραίας, της Γαυλανίτιδας, της Βαταναίας και της Αυρανίτιδας, ύστερα από τον θάνατο του Ζηνόδωρου του τοπικού δυνάστη της περιοχής.
Το 18 π.Χ. ο Ηρώδης ενώ ταξίδευε προς την Ρώμη βρέθηκε στην Ηλεία. Εκεί φρόντισε να δωρίσει μεγάλα ποσά στους Ηλείους προκειμένου να αναστηλωθεί το κύρος των Ολυμπιακών αγώνων. Οι Ηλείοι ανταποδίδοντας του ανέθεσαν τιμητικά την προεδρία των αγώνων.
Το 17 π.Χ. υποδέχτηκε στην Ιερουσαλήμ, τον συνεργάτη του Αυγούστου Αγρίππα και την επόμενη άνοιξη τον συνόδευσε στην θαλάσσια εκστρατεία που πραγματοποίησε ο τελευταίος στο βασίλειο του Βοσπόρου και τον Εύξεινο Πόντο.
Το 10 π.Χ. ξεκίνησε η οικοδόμηση του ανακτόρου του Ηρώδη στην Ιεριχώ, καθώς ο Αγρίππας είχε ήδη προθυμοποιηθεί σε παλαιότερη επίσκεψη του στον Ιουδαίο βασιλιά να του παράσχει τους εργάτες και τα υλικά για το συγκεκριμένο εγχείρημα. Το ανάκτορο θα χρησίμευε ως εξοχική κατοικία του Ηρώδη.
Ο Ηρώδης έκανε δωρεές και ανήγειρε μνημεία σε πολλές πόλεις όπως στην Ασκάλωνα, στην Τύρο, στην Σιδώνα, στην Βύβλο, στην Βυρηττό, στην Τρίπολη, στην Δαμάσκο, στην Ρόδο, στην Αντιόχεια, στην Χίο, στην Νικόπολη, στην Αθήνα, και στην Σπάρτη. Στην Ρόδο ειδικότερα ανέλαβε τα έξοδα οικοδόμησης ενός Ναού αφιερωμένου στον Πύθιο Απόλλωνα.
Ο Ηρώδης επίσης ανέλαβε με έξοδα του θησαυροφυλακίου του να θρέψει τον πληθυσμό του βασιλείου του αλλά και των γειτονικών περιοχών κατά την διάρκεια ενός λιμού (24-23 π.Χ.) αγοράζοντας καλαμπόκι από την Αίγυπτο ενώ αρκετές φορές μείωσε τους φόρους που πλήρωναν οι υπήκοοι του. Εμπιστεύτηκε τις σπουδαιότερες θέσεις του βασιλείου του σε Έλληνες όπως ο Νικόλαος ο Δαμασκηνός και ο αδελφός του Πτολεμαίος, ενώ ο πυρήνας του στρατού του αποτελούνταν από Θράκες, Γερμανούς και Κέλτες μισθοφόρους.
Η εξολόθρευση της Ασμοναϊκής οικογένειας και των οπαδών της
Μόλις ο Ηρώδης επικράτησε στην Ιερουσαλήμ άρχισε την ανοικοδόμηση του πρώην φρουρίου της Βάριδος που βρίσκονταν δίπλα στον Ναό προκειμένου να αποκτήσει ένα ισχυρό εδαφικό έρεισμα στην πόλη. Η ανοικοδόμηση κράτησε δυο έτη (37-35 π.Χ.) και ο Ηρώδης ονόμασε το νέο φρούριο Αντωνία προς τιμήν του Αντώνιου. Ταυτόχρονα ο Ηρώδης άρχισε τις εκκαθαρίσεις εναντίον του Συνεδρίου (Σανχεντρίν) το οποίο αποδεκάτισε σκοτώνοντας 45 από τα 71 μέλη του. Μόνο δυο από τα πλεον σημαντικά μέλη του Συνεδρίου, ο Πολλίων και ο Σαμαίας σώθηκαν. Κατόρθωσε επίσης να απελευθερώσει και να φέρει πίσω στην Ιερουσαλήμ τον ακρωτηριασμένο Υρκανό επειδή φοβήθηκε μήπως οι Πάρθοι τον χρησιμοποιήσουν εναντίον του. Στον πρώην αρχιερέα έδωσε μια τιμητική θέση στην αυλή του (36 π.Χ.).
Ο Ηρώδης διόρισε στο αξίωμα του αρχιερέα κάποιον Ανανήλο. Η πεθερά του Ηρώδη Αλεξάνδρα δυσφόρησε για τον διορισμό αυτό και παραπονέθηκε στην Κλεοπάτρα και στον Αντώνιο. Τελικά ο Ηρώδης καθαίρεσε τον Ανανήλο ύστερα από πίεση του Αντώνιου και στην θέση του διόρισε τον νεαρότατο Αριστόβουλο, γιο της Αλεξάνδρας και αδελφό της συζύγου του Μαριάμης (35 π.Χ.).
Κατά την γιορτή της Σκηνοπηγίας το πλήθος ξέσπασε σε συγκινητικές εκδηλώσεις όταν αντίκρισε τον νεαρό αρχιερέα με την επίσημη στολή του. Το γεγονός έγινε αντιληπτό από τον Ηρώδη. Έτσι λίγο μετά την γιορτή έστειλε τον Αριστόβουλο με κάποια πρόφαση στην Ιεριχώ. Εκεί κάποιοι από τους Κέλτες σωματοφύλακες του Ηρώδη τον έπνιξαν στο λουτρό του ανακτόρου, ύστερα από διαταγή του (35 π.Χ.).
Η Αλεξάνδρα ζήτησε από την Κλεοπάτρα και τον Αντώνιο να εκδικηθούν τον Ηρώδη για τον θάνατο του γιου της . Όταν όμως ο Ηρώδης παρουσιάστηκε στον Αντώνιο στην Λαοδίκεια (34 π.Χ.) δεν τιμωρήθηκε για την πράξη του.
Όταν ο Ηρώδης αναχώρησε από την Ιερουσαλήμ για να συναντήσει τον Αντώνιο ανέθεσε στον Ιώσηπο σύζυγο της αδελφής του Σαλώμης να δολοφονήσει την Μαριάμη αν δεν γύριζε πίσω. Όμως η μυστική εντολή που είχε δώσει ο Ηρώδης στον Ιώσηπο διέρρευσε προς την Μαριάμη όταν ο τελευταίος της ανέφερε μόνος του την αποστολή του. Όταν ο Ηρώδης επέστρεψε η αδελφή του Σαλώμη του κατήγγειλε τα συμβάντα. Ο ζηλότυπος Ηρώδης έγινε έξαλλος. Η Μαριάμη κατηγορήθηκε ότι συνωμότησε με τον Ιώσηπο, ο οποίος εκτελέστηκε. Τελικά ο Ηρώδης την συγχώρεσε φυλάκισε όμως την πεθερά του Αλεξάνδρα επειδή θεώρησε ότι αυτή υποκίνησε το σκάνδαλο (34 π.Χ.).
Λίγα χρόνια αργότερα ο Ηρώδης επιστρέφοντας από τον πόλεμο με τους Ναβαταίους και μαθαίνοντας το αποτέλεσμα της ναυμαχίας του Ακτίου θεώρησε ότι ο Υρκανός τον απειλούσε. Έτσι τον καταδίκασε σε θάνατο και τον εκτέλεσε με την κατηγορία ότι συνωμότησε εναντίον του με τον βασιλιά των Ναβαταίων Μάλιχο (30 π.Χ.).
Πριν συναντηθεί ο Ηρώδης με τον Οκταβιανό στην Ρόδο έδωσε εντολή στον αυλικό του Σόαιμο να δολοφονήσει την πεθερά του και την σύζυγο του αν δεν επέστρεφε πίσω ζωντανός. Η ίδια ιστορία επαναλήφθηκε ακόμα μια φόρα. Ο Σόαιμος αποκάλυψε την εντολή στην Μαριάμη. Όταν ο Ηρώδης επέστρεψε η Σαλώμη του αποκάλυψε ότι η Μαριάμη σκόπευε να τον δηλητηριάσει. Ο Ηρώδης σκότωσε τον Σόαιμο και οδήγησε την Μαριάμη σε δίκη. Η Μαριάμη καταδικάστηκε σε θάνατο και αποδοκιμάστηκε ακόμη και από την μητέρα της. Η Σαλώμη ήταν ανάμεσα σε αυτούς που υποστήριξαν την επιβολή της θανατικής καταδίκης σε αντίθεση με τον Ηρώδη που επιθυμούσε την φυλάκιση της συζύγου του. Τελικά η Μαριάμη εκτελέστηκε το 29 π.Χ..
Ύστερα από την εκτέλεση της Μαριάμης ο Ηρώδης βασανίζονταν από τύψεις και οδηγούνταν σε άγριες υπερβολές προκειμένου να ξεχάσει όσα είχαν συμβεί. Κατά την διάρκεια ενός ταξιδίου που πραγματοποίησε στην Σαμάρεια αρρώστησε και κυκλοφόρησε η φήμη ότι πέθανε. Η πεθερά του Αλεξάνδρα επιχείρησε να καταλάβει την εξουσία ο Ηρώδης όμως την συνέλαβε και την εκτέλεσε (28 π.Χ.). Κάποιοι οπαδοί των Ασμοναίων που την υποστήριξαν κατάφεραν τελικά να αποφύγουν την τιμωρία ύστερα από παρέμβαση του δεύτερου συζύγου της Σαλώμης Κοστόβαρου. Η Σαλώμη όμως η όποια δεν ανέχονταν τον σύζυγο της τον κατέδωσε στον Ηρώδη. Ο Κοστόβαρος και οι οπαδοί των Ασμοναίων εκτελέστηκαν (25 π.Χ.).
Ο Ηρώδης εναντίον των γιων του.
Οι δυο νεαροί γιοι του Ηρώδη από την Μαριάμη, Αριστόβουλος και Αλέξανδρος που είχαν σταλεί για σπουδές στην Ρώμη (23 π.Χ.) επέστρεψαν στην Ιερουσαλήμ το 18 π.Χ. ή 17 π.Χ.. Η παρουσία των δυο νεαρών πριγκίπων προκάλεσε τον θαυμασμό της κοινωνίας της πόλης και την εχθρότητα της αδελφής του Ηρώδη Σαλώμης παρά το γεγονός ότι ο Αριστόβουλος είχε παντρευτεί την κόρη της Βερενίκη. Η Σαλώμη είχε σύμμαχο τον αδελφό του Ηρώδη Φερώρα.
Ο Ηρώδης έμαθε ότι οι δυο γιοι του τον κατηγορούσαν και καταφέρονταν εναντίον του και αποφάσισε να αντιδράσει. Επανέφερε από την απομόνωση του τον γιο του από την Δωρίδα Αντίπατρο, που επιθυμούσε να υποσκελίσει τους δύο αδελφούς του και να πάρει τον θρόνο και άλλαξε την διαθήκη του κάνοντας τον διάδοχο του.
Το χάσμα μεταξύ του Ηρώδη και των δυο γιων του διευρύνθηκε σε τέτοιο βαθμό ώστε πήγε με τον Αλέξανδρο και τον Αριστόβουλο στην Ακυληία (12 π.Χ.) όπου βρίσκονταν ο Αύγουστος και κατηγόρησε τον Αλέξανδρο ότι επιβουλεύεται την ζωή του. O Αλέξανδρος όμως που ήταν ικανός ρήτορας κατάφερε να απολογηθεί με πειστικότητα. Ο Αύγουστος κατάφερε να πετύχει μια προσωρινή συμφιλίωση ανάμεσα στις δυο πλευρές.
Μόλις ο Ηρώδης και οι γιοι του επέστρεψαν στην πατρίδα, ο Αντίπατρος, που υποστηρίζονταν από την Σαλώμη και τον Φερώρα, επανέλαβε τις μηχανορραφίες του. Πλαστές επιστολές δημιουργήθηκαν και ομολογίες από βασανισμένους δούλους αποσπάστηκαν προκειμένου να κατηγορηθουν για συνωμοσία εναντίον της ζωής του βασιλιά. Μια νέα συμφιλίωση έγινε από τον πεθερό του Αλέξανδρου , Αρχέλαο, βασιλιά της Καππαδοκίας αλλά, δεν κράτησε πολύ. Χρησιμοποιώντας έναν Λακεδαιμόνιο που ονομάζονταν Ευρυκλής, ο Αντίπατρος κατηγόρησε εκ νέου τους δυο αδελφούς του. Αφού έλαβε τη συγκατάθεση του Αυγούστου ο Ηρώδης τους οδήγησε σε μια παρωδία δίκης. Το δικαστήριο που έγινε στην Βυρηττό με πρόεδρο τον έπαρχο της Συρίας Σέντιο Σατουρνίνο και μέλη 150 φίλους του Ηρώδη τους καταδίκασε σε θάνατο. Λίγο αργότερα στραγγαλίστηκαν στην Σεβαστή (6 π.Χ.). Ο Αντίπατρος έγινε ο κατ’ εξοχήν διάδοχος του θρόνου και την δεύτερη θέση στο βασίλειο κατέλαβε ο γιος της Μαριάμης του Σίμωνος, Ηρώδης Φίλιππος( Ηρώδης ΙΙ).
Μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον του Ηρώδη ο Αντίπατρος είχε επιβάλλει την θέληση του και είχε την υποστήριξη του Φερώρα. Αυτό το γεγονός τον έφερε σε αντίθεση με την Σαλώμη, η όποια κατηγορούσε την σύζυγο του Φερώρα στον Ηρώδη. Για να προφυλαχθεί από την αποκάλυψη των συνωμοσιών του ο Αντίπατρος κατάφερε να αποσπάσει μια κλήση για την Ρώμη και εγκατέλειψε την Ιουδαία. Εκεί μαζί με έναν απελεύθερο του τον Βάθυλλο και μια Ιουδαία δούλη της αυτοκράτειρας Λίβιας την Ακμή συνωμοτούσε εναντίον της Σαλώμης. Ταυτόχρονα μαζί με την Σαλώμη και τον Φερώρα συνωμοτούσε εναντίον του Ηρώδη. Την ίδια εποχή πήγε στην Ρώμη και ο Συλλαίος ο Άραβας για να κινήσει δίκη εναντίον του Αντίπατρου. Ο Συλλαίος κατηγορούσε τον Αντίπατρο ότι ήθελε να εκμεταλλευτεί την φιλία του πατέρα του με τον Αύγουστο για να πραγματοποιήσει τα δικά του επίβουλα σχέδια. Ο Ηρώδης δωροδόκησε μερικούς Ρωμαίους αξιωματούχους πιστούς στον Συλλαίο και εκείνοι του αποκάλυψαν ότι αυτός σε συνεργασία με κάποιον σωματοφύλακα του Ηρώδη σχεδίαζαν την δολοφονία του. Όλα αυτά τα αποκάλυψε ο Ηρώδης στον Σατουρνίνο ο οποίος έστειλε τον σωματοφύλακα σιδηροδέσμιο στην Ρώμη.
Ο Ηρώδης πήρε το μέρος της Σαλώμης στην αντίθεση της με τον Φερώρα, ζητώντας του να χωρίσει την σύζυγο του και ο τελευταίος αποσύρθηκε στην τετραρχία του στην Περαία όπου αρρώστησε και πέθανε λίγο αργότερα (5 π.Χ.). Ο Ηρώδης που είχε και εκείνος αρρωστήσει μετέφερε την σορό του αδελφού του στην Ιερουσαλήμ και την έθαψε με μεγάλες τιμές. Ο θάνατος του Φερώρα έγινε η αιτία να αποκαλυφθούν οι μηχανορραφίες του Αντίπατρου. Η σύζυγος του Φερώρα κατηγορήθηκε ότι τον δηλητηρίασε. Στην προσπάθεια της να αποδείξει την αθωότητα της αποκάλυψε τον Αντίπατρο. Έγιναν πολλές ανακρίσεις και πολλοί αυλικοί και συνεργάτες του Ηρώδη βασανίστηκαν μέχρι θανάτου, ενώ αρκετοί συγγενείς του όπως η Δωρίδα και η Μαριάμη του Σίμωνος κατηγορήθηκαν ότι γνώριζαν τη συνωμοσία. Η Δωρίδα εκδιώχθηκε από το παλάτι και ο γιος της Μαριάμης, του Σίμωνος, Ηρώδης Φίλιππος εξ’ αιτίας της ενοχής της μητέρας του αποκλείστηκε από την διαδοχή. Ο Αντίπατρος αφού είχε ολοκληρώσει επιτυχώς τις δικαστικές διενέξεις του στην Ρώμη επέστρεψε στην πατρίδα του αρκετά ανυποψίαστος για ότι είχε συμβεί μια και ο Ηρώδης είχε φροντίσει επιμελώς να τον παραπλανήσει. Όταν παρουσιάστηκε ενώπιον του Ηρώδη δοκίμασε μια οδυνηρή έκπληξη. Ο Ηρώδης τον συνέλαβε και τον προσήγαγε σε δίκη για προδοσία, ενώπιον του νέου έπαρχου της Συρίας Πόπλιου Κυιντήλιου Ουάρρου που έτυχε τυχαία να βρίσκεται εκεί. Έτσι ο Αντίπατρος είχε την ίδια τύχη με τους ετεροθαλείς αδελφούς του.
Ο Ηρώδης τον καταδίκασε σε θάνατο. Η απόφαση στάλθηκε από τον Ουάρρο στον Αύγουστο για να εγκριθεί. Οι συνωμότες που βρίσκονταν στην Ρώμη όπως η Ακμή τιμωρήθηκαν από τον Αύγουστο με θάνατο. Διάδοχος του θρόνου έγινε ο γιος του Ηρώδη από τον τέταρτο γάμο του με την Μαλθακή Ηρώδης Αντίπας.
Η ασθένεια του Ηρώδη συνεχίζονταν. Μια ομάδα μαθητών του Νόμου, η οποία είχε ακούσει ότι ο Ηρώδης πέθαινε, υπό την ηγεσία των Φαρισαίων νομοδιδασκάλων Ιούδα του Σεπφωραίου και Ματθία του Μάργαλου εισέβαλε στον Ναό και τσάκισε ένα χρυσό αετό που θεωρήθηκε ρωμαϊκό σύμβολο. Ο Ηρώδης τους δίκασε και τους τιμώρησε με φρικτό θάνατο (οι περισσότεροι κάηκαν ζωντανοί).
Η ασθένεια του Ηρώδη επιδεινώθηκε και μεταφέρθηκε στις θερμές πηγές της Καλλιρρόης στην Νεκρά θάλασσα για θεραπεία. Η θεραπεία απέτυχε και γύρισε πίσω στην Ιεριχώ. Εκεί συγκέντρωσε τους άντρες της πόλης και τους έκλεισε στον ιππόδρομο, με σκοπό όπως είπε στους γύρω του να τους θανατώσει αν πεθάνει έτσι ώστε να είναι σίγουρος ότι οι Ιουδαίοι θα θρηνήσουν για τον θάνατο του.
Λίγο αργότερα έφτασε και η έγκριση του Αυγούστου για την θανάτωση του Αντιπάτρου. Όταν έμαθε τα νέα ο Ηρώδης συνήλθε. Λίγο αργότερα όμως έχασε τις αισθήσεις του. Οι ακόλουθοι του άρχισαν να θρηνούν. Ο Αντίπατρος ο οποίος ήταν φυλακισμένος άκουσε τους θρήνους και ζήτησε από τον δεσμοφύλακα να τον απελευθερώσει. Εκείνος όχι μόνο δεν τον απελευθέρωσε αλλά πήγε στον μισολιπόθυμο Ηρώδη και τον πληροφόρησε για την πρόταση του Αντιπάτρου. Ο Ηρώδης αντέδρασε βγάζοντας μια τρομερή κραυγή. Ο Αντίπατρος εκτελέστηκε (4 π.Χ.).
.
Η τελευταία διαθήκη και το τέλος του Ηρώδη. Οι διάδοχοι του
Ο Ηρώδης άλλαξε την διαθήκη του για τελευταία φορά. Διάδοχος του και βασιλιάς γίνονταν ο Αρχέλαος, γιος του από την σύζυγο του Μαλθακή, ενώ ο Ηρώδης Αντίπας και ο Ηρώδης Φίλιππος, γιος της πέμπτης γυναίκας του Ηρώδη Κλεοπάτρας, έγιναν τετράρχες της Γαλιλαίας και Περαίας ο πρώτος και της Πανειάδος, Γαυλανίτιδος, Βαταναίας και Τραχωνίτιδος ο δεύτερος. Λίγες μέρες αργότερα ο Ηρώδης πέθανε ( Μάρτιος του 4 π.Χ.). Η Σαλώμη απελευθέρωσε τους ομήρους της Ιεριχούς και ο σύμβουλος του Πτολεμαίος διάβασε την διαθήκη του στο λαό και ανέλαβε να μεταφέρει στην Ρώμη τα επίσημα έγγραφα. Η σωρός του κηδεύτηκε με μεγάλες τιμές στο φρούριο του Ηρωδείου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου