BATEK
Περίπου 700 έως 800 Batek, ζουν στα δάση της Μαλαισίας, ασχολούμενοι με την τροφοσυλλογή, το κυνήγι, περιστασιακές μικροκαλλιέργειες και εμπόριο δασικών προϊόντων.
Δεν έχουν καμία έννοια ιδιοκτησίας τής γης -ιδέα παράλογη γι΄αυτούς – και οι φυσικοί πόροι στο δάσος δεν είναι ιδιόκτητοι.
Η τροφή και τα δασικά προϊόντα είναι διαθέσιμα για καθένα που τα χρειάζεται για να επιβιώσει.
Εκείνοι που ανακαλύπτουν πόρους στο δάσος, όπως ένα άγριο οπωροφόρο δέντρο, θα μοιραστούν τη γνώση με την κοινότητα χωρίς άλλα πρόσθετα δικαιώματα.
Πεποιθήσεις που ενθαρρύνουν την ηρεμία.
Οι Batek συμπεριφέρονται καλά μεταξύ τους, δεδομένου ότι τα θύματα θυμού έχουν την υποστήριξη της κοινότητας, ενώ οι θυμωμένοι, οι οποίοι προκαλούν το πρόβλημα, μπορεί να χάσουν την κοινωνική υποστήριξη και να εξοστρακιστούν.
Αποφυγή και επίλυση της σύγκρουσης.
Ενώ δεν επιλύουν τις συγκρούσεις κατά τρόπο επίσημο, διοργανώνουν συχνά δημόσιες συζητήσεις των διαφωνιών προσπαθώντας να κερδίσουν υποστηρικτές για τα επιχειρήματά τους. Όταν οι στρατηγικές επίλυσης συγκρούσεων αποτυγχάνουν, ένας από τους συμμετέχοντες σε μια διαφωνία θα αφήσει συχνά την κοινότητα για λίγο ώσπου ο θυμός να διαλυθεί.
Σχέσεις φύλων.
Οι άνδρες συνήθως κυνηγούν ενώ οι γυναίκες συλλέγουν λαχανικά, αλλά και των δύο τα τρόφιμα εκτιμούνται εξίσου, και τα δύο φύλα είναι μέρος του δικτύου τροφο-διανομής στους καταυλισμούς τους. Οι άνδρες συλλέγουν μερικές φορές λαχανικά, και οι γυναίκες μερικές φορές κυνηγούν – δεν έχουν κανέναν άκαμπτο κανόνα που να χωρίζει τους ρόλους των φύλων. Οι γάμοι είναι βασισμένοι στην ισότητα, τη συμβατότητα και την αγάπη. Τα ζευγάρια αποφασίζουν μαζί για τις δραστηριότητές τους. Έχουν κανονικά στενές συντροφικές σχέσεις όταν εργάζονται μαζί και απολαμβάνουν τον ελεύθερο χρόνο τους μαζί. Αν η ζεστασιά της σχέσης χαθεί, κάθε σύζυγος μπορεί να χωρίσει από τον άλλο και να βασιστεί στην υποστήριξη της κοινότητας που βοηθά στην ανατροφή των παιδιών και το μοίρασμα της τροφής.
Ανατροφή των παιδιών.
Οι γονείς ξοδεύουν πολύ χρόνο να αγκαλιάσουν, να κρατήσουν και να μιλήσουν με τα νήπια καθενός φύλου. Είναι αρκετά χαλαροί με την πειθαρχία: ένα δίχρονο παιδί χρησιμοποίησε ως σφυρί ένα φλάουτο από μπαμπού που ο πατέρας του μόλις είχε φτιάξει. Ο πατέρας δεν πειράχτηκε αφού μπορούσε εύκολα να κάνει άλλο. Οι γονείς σπάνια χτυπούν ή χρησιμοποιούν δύναμη κατά των παιδιών, δεδομένου ότι η λέξη τους sakel σημαίνει και να χτυπήσει και να σκοτώσει, μια αποτρόπαια έννοια σε αυτούς. Τα παιδιά παίζουν ζωηρά αλλά όχι επιθετικά, και δεν έχουν ανταγωνιστικά παιχνίδια.
Κοινωνικές πρακτικές.
Οι καταυλισμοί τους αποτελούνται από αυτόνομες οικογένειες που μοιράζονται αρκετά ενδιαφέροντα που τους οδηγούν να συνεργάζονται. Σχεδιάζουν και συντονίζουν ανεπίσημα τις ομαδικές δραστηριότητες όπως η αλιεία. Συζητούν τα συλλογικά ζητήματα εκτενώς και στηρίζονται σε φυσικούς ηγέτες για την εμπειρία, την κρίση, και τις συμβουλές τους. Αυτοί οι ηγέτες μπορούν μόνο να είναι πειστικοί – δεν έχουν καμία εξουσία.
Μοίρασμα.
Οι Batek έχουν μια σταθερή προσδοκία ότι όλα τα τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένου του κυνηγιού και των λαχανικών που μαζεύονται, θα μοιραστούν. Όταν οι διάφορες ομάδες επιστρέφουν στον καταυλισμό τους στο τέλος της μέρας, αφότου μοιράζονται προσεκτικά οι βολβοί και τα κομμάτια του κρέατος, οι οικογένειες μαγειρεύουν τα γεύματά τους και στέλνουν έπειτα τα παιδιά τους να πάνε φαγητό στους άλλους, παρά το γεγονός ότι όλοι έχουν ήδη αρκετά. Αυτό διδάσκει στους νεαρούς τη σημασία της ηθικής του μοιράσματος. Μοιράζονται επίσης άλλα αγαθά ελεύθερα, είτε δώρα ή αποκτημένα μέσω των εμπορικών συναλλαγών τους. Εκτός από τους ηλικιωμένους ή τους αρρώστους, κάθε πρόσωπο μπορεί να μοιραστεί χωρίς να προκαλεί πίεση και ο,τιδήποτε δίνεται θα επιστραφεί πιθανώς σε κάποιο βαθμό.
Στρατηγικές για την αποφυγή εχθροπραξιών και βίας.
Οι Batek αντιτάσσονται συνολικά σε κάθε διαπροσωπική βία – απομακρύνονται από τους εχθρούς αντί να αμυνθούν. Ο ανθρωπολόγος Endicott (1988) μιά φορά ρώτησε έναν Batek για τις επιδρομές Μαλαισιανών για σκλάβους, που διάρκεσαν μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα: «γιατί οι πρόγονοί σου δεν πυροβόλησαν τους επιτιθεμένους;». «Επειδή θα τους σκότωναν», απάντησε εκείνος συγκλονισμένος. Η βία, ο εξαναγκασμός, η επιθετική συμπεριφορά, και η τιμωρία είναι τόσο συνολικά απαράδεκτοι στους Batek, ώστε θα εξοστράκιζαν όποιον έδειχνε επιθετική μανία. Οι γυναίκες Batek, όπως και οι άνδρες, είναι απαλλαγμένοι από την απειλή της βίας, λόγω αυτών των πεποιθήσεων.
BIRHOR
Μια δασόβια κοινωνία άνω των 8.000 ανθρώπων το 1991, οι οποίοι ζουν στην κεντρική και ανατολική Ινδία.
Πεποιθήσεις που ενθαρρύνουν την ειρήνη.
Πολλές πεποιθήσεις των Birhor είναι βασισμένες στις ανάγκες της κοινωνίας τους. Για παράδειγμα, σύμφωνα με έναν από τους μύθους τους ένας Birhor ανακάλυψε μιά φορά ένα μέρος πλούσιο σε αναρριχητικά φυτά, τέλεια για την παραγωγή σχοινιών για έναν ολόκληρο χρόνο, αλλά αντί να αποσιωπήσει το εύρημα, επέστρεψε γρήγορα στον καταυλισμό για να το πει σε όλους.
Τέτοιες ιστορίες ενθαρρύνουν τους ανθρώπους για να μοιραστούν τους πόρους τους. Οι Birhor πιστεύουν επίσης στην εναρμόνιση των ζωών τους με τις φυσικές δυνάμεις – τους αρέσει να ζουν στο δάσος. Όταν αντιμετωπίζουν δηλητηριώδη φίδια κοντά στους καταυλισμούς τους, οι ενήλικοι προσπαθούν απλά να τα διώξουν μακριά, όπως τα κατοικίδια ζώα. Αντιδρούν με σεβασμό προς τα μεγαλύτερα ζώα, και κατηγορούν τους εαυτούς τους για τους φόβους τους αν δεχτούν επίθεση.
Αποφυγή και επίλυση της σύγκρουσης.
Οι διαφωνίες μεταξύ των Birhor μπορούν να επιλυθούν από τις δημογεροντίες γειτονικών καταυλισμών.
Σχέσεις φύλων.
Η οικογένεια Birhor είναι μια συνεκτική, συνεργατική, οικονομική κοινωνική μονάδα. Η σύζυγος αναλαμβάνει το μαγείρεμα, την ανατροφή των παιδιών, και την πώληση στα κοντινά χωριά των σχοινιών που οι άνδρες κάνουν από τα αμπέλια τού δάσους. Ενώ στους Birhor διαζύγιο και δεύτερος γάμος επιτρέπονται, και τα δύο είναι σπάνια. Τα ζεύγη είναι αρκετά αγαπημένα και πιστά.
Ανατροφή των παιδιών.
Οι γονείς έχουν στοργικές σχέσεις με τα παιδιά τους και σπάνια θυμώνουν μαζί τους. Τα αγόρια και τα κορίτσια βοηθούν τους γονείς τους με τα αντίστοιχα καθήκοντά τους. Τα αδέρφια έχουν επίσης στενές σχέσεις, ίσως τις πιό στενές στην κοινωνία των Birhor. Τα μεγαλύτερα αδέρφια φροντίζουν τα νεώτερα όταν απουσιάζουν οι γονείς, ενώ τα μικρότερα αναζητούν από τα μεγαλύτερα την εμπειρία και τη φρόνησή τους. Αυτές οι ιδιαίτερα ισχυρές σχέσεις των αδερφών τείνουν να διαρκέσουν μετά από τους γάμους τους, δεδομένου ότι οι οικογένειες συνεχίζουν συχνά να ζουν και να κινούνται μαζί.
Κοινωνικές πεποιθήσεις. Τα παραδοσιακά τραγούδια των Birhor τονίζουν τη σημασία των ανθρώπινων σχέσεων με τη φύση, τα πνεύματα, και τους άλλους ανθρώπους. Τα τραγούδια ζωντανεύουν την ομορφιά του δασικού περιβάλλοντός τους, τη χαλαρωμένη στάση τους απέναντι στο γάμο και το διαζύγιο, την αγάπη τους για τους συζύγους τους, την απόλαυση του κυνηγιού, και την εκτίμησή τους για τα λουλούδια, τους ποταμούς, τα βουνά και τα άγρια ελάφια. Ένα τραγούδι εξιστορεί μια θρυλική πάλη που οδήγησε σε πολλή αιματοχυσία, η αφήγηση της οποίας ανανεώνει την απέχθεια των Birhor για τη βία. Άλλα δίνουν έμφαση στη συνήθη φιλοξενία τους και την έγνοια τους για ποτάμια χωρίς ρύπανση.
Συνεργασία και ανταγωνισμός.
Όταν οι Birhor κυνηγούν στο δάσος, το κάνουν κατά τρόπο συνεργατικό, με μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων να οδηγούν τα ζώα στα δίχτυα.
Στρατηγικές για την αποφυγή εχθροπραξιών και βίας.
Οι Birhor περιφρονούνται από τους Ινδούς αγρότες υποτακτικής κάστας που ζουν γύρω τους. Δέχονται τη χαμηλότερη θέση τους και διαχειρίζονται τις εντυπώσεις των γειτόνων τους αποτελεσματικά, ενώ υιοθετούν μερικές ιδέες τους προκειμένου να κρατήσουν ευσταθείς τις σχέσεις. Καλλιεργούν τη φήμη τους μεταξύ των αγροτών ως έμπειροι σε μαγικά, η οποία είναι βασισμένος στη γνώση τους για τα δάση. Οι σχέσεις τους με τους εγκατεστημένους αγρότες είναι γενικά χωρίς βία επειδή οι Birhor ελέγχουν προσεκτικά τις σχέσεις, κρατούν μια κοινωνική απόσταση, και κατευθύνουν την βασισμένη στο δάσος οικονομία τους ώστε να μη παρεμποδίζει τις τροφοσυλλεκτικές δραστηριότητες των αγροτικών λαών. Λύνουν τις δύσκολες καταστάσεις με τους γείτονές τους μετακινούμενοι προς νέες θέσεις. Οι Birhor είναι τίμιοι, ειρηνικοί άνθρωποι που σπάνια μαλώνουν, αποφεύγουν τις συγκρούσεις με τους χωρικούς, και δεν εμπλέκονται «ποτέ σε οποιαδήποτε εγκλήματα» σύμφωνα με τον Bhattacharyya (1953).
BUID
Περίπου 4000 Buid ζουν στις ορεινές περιοχές του νησιού Mindoro στις Φιλιππίνες. Οι Buid συντηρούνται πρώτιστα καλλιεργώντας σε άλλο μέρος κάθε χρόνο, και με το εμπόριο με τον έξω κόσμο. Μεταξύ τους, αντιπαθούν τις οικονομικές συναλλαγές που μπορεί να οδηγήσουν ένα άτομο να χρωστά σε άλλο, ακόμα και προσωρινά. Βλέπουν τους υπολογισμούς για ισοδύναμης αξίας πράγματα και αμοιβαιότητα ως απολύτως ασυμβίβαστους με το εξισωτικό ήθος τους, έτσι αποφεύγουν τη μεμονωμένη ανταλλαγή. Δεν ανέχονται τις οικονομικές σχέσεις που κάνουν τους ανθρώπους ανταγωνιστικούς, στις οποίες ο ένας ή ο άλλος πρέπει να χάσει.
Πεποιθήσεις που ενθαρρύνουν την ειρήνη.
Οι ενθαρρυντικές σχέσεις κοινοκτημοσύνης στις κοινότητες των Buid, μέσα στο πλαίσιο της αρπακτικής επιθετικότητας από τους καμπίσιους, κάνει τους Buid να διατηρούν τις ειρηνικές, ήρεμες κοινότητές τους.
Αποφυγή και επίλυση της σύγκρουσης.
Η κοινωνική σύγκρουση επιλύεται μέσα από συλλογικές συζητήσεις, αποκαλούμενες tultulans, στις οποίες τα μέλη τής κοινότητας συγκεντρώνονται για να ακούσουν τις διαμαρτυρίες και να επιλύσουν τις συγκρούσεις. Ένας σύζυγος που είναι επιθετικός, ζηλότυπος ή κτητικός καταδικάζεται από την ομάδα, ενώ η απιστία όχι. Κατά συνέπεια οι συζητήσεις και διαδικασίες επανόρθωσης εκτρέπουν πιθανές συγκρούσεις σε συμβιβασμούς.
Ανατροφή των παιδιών.
Οι Buid δε διατάζουν τα παιδιά ούτε τα τιμωρούν. Τα ενθαρρύνουν να αποκτούν αυτοέλεγχο.
Συνεργασία και ανταγωνισμός.
Όταν προετοιμάζονται να συμμετάσχουν στα συνεταιριστικά γεωργικά έργα όπως στο κόψιμο και κάψιμο άγριων φυτών για να φυτέψουν, ή τη συγκομιδή, η κοινότητα θα συγκεντρωθεί, και κάθονται όλοι οκλαδόν κοιτάζοντας προς την ίδια κατεύθυνση, ίσως επικεντρωμένοι σε ένα απόμακρο βουνό. Καθένας θα απευθυνθεί στην ομάδα και θα δείξει την ανάγκη του/της για βοήθεια’ αν γίνουν αντιληπτές συγκρούσεις, οι εμπλεκόμενοι θα τις εκφράσουν. Αλλά τα άτομα δεν απευθύνονται το ένα στο άλλο: αντ’ αυτού, τα σχόλιά τους απευθύνονται στην ομάδα συνολικά. Δεδομένου ότι ο ομιλητής είναι πάντα άτομο και ο ακροατής μια ομάδα, οι σύγκρουση των επιθυμιών αποφεύγεται’ η αποφυγή της κοινωνικής αλληλεπίδρασης μεταξύ ατόμων ελαχιστοποιεί τον ανταγωνισμό και ενδεχόμενες συγκρούσεις.
Μοίρασμα.
Το Μοίρασμα γίνεται σε ένα χωριό Buid όταν μια οικογένεια σφάζει ένα κοτόπουλο ή ένα γουρούνι, εξαιτίας μιας ασθένειας είτε ενός θανάτου στην οικογένεια. Η οικογένεια μοιράζεται προσεκτικά το κρέας εξίσου με κάθε άλλη οικογένεια στην κοινότητα. Αλλά ακόμα και τότε, η μεμονωμένη οικογένεια μοιράζεται με ολόκληρη την κοινότητα, όχι με μια άλλη συγκεκριμένη οικογένεια, έτσι καμία άμεση υποχρέωση δεν προκύπτει. Φυσικά κάθε οικογένεια λαμβάνει από άλλες στο χωριό, συχνά ανάλογες μερίδες κρέατος.
Στρατηγικές για την αποφυγή εχθροπραξιών και βίας.
Για τους Buid, η σωματική βία το αποτέλεσμα καυχησιολογίας, διαπληκτισμού, έκφρασης συγκινήσεων, επηρμένης αυτοπροβολής, και επιθετικότητας, τα οποία έχουν ιδιαίτερα αρνητική αξία. Προτιμούν να αποφύγουν τη βία μέσω της απόσυρσης. Υπογραμμίζουν τη φυγή τους από τον κίνδυνο. Οι νέοι άνδρες Buid μαθαίνουν ποιήματα αγάπης για να φλερτάρουν τις γυναίκες. Έχουν συντηρήσει ένα αρχαίο χειρόγραφο που χρησιμοποιούν για να απομνημονεύουν ποιήματα, τα οποία γεμίζουν με ωραίες εικόνες.
CHEWONG
Μια μικρή κοινωνία μερικών εκατοντάδων ανθρώπων που ζουν στα πυκνά δασωμένα βουνά τής χερσονήσου της Μαλαισίας.
Αποφυγή και επίλυση της σύγκρουσης.
Σχεδόν πάντα αποσύρονται από εχθρικές καταστάσεις, κινούμενοι προς διαφορετικές εγκαταστάσεις για να αποφύγουν ανθρώπους προς τους οποίους έχουν δυσάρεστα συναισθήματα.
Σχέσεις φύλων.
ΟΙ Chewong αναγνωρίζουν ότι οι άνδρες είναι φυσικά πιό ικανοί σε έργα που απαιτούν μεγαλύτερη δύναμη και ότι οι γυναίκες έχουν τη βιολογική στόχο της γέννησης παιδιών και του θηλασμού, αλλά δεν αποδίδουν καμία πρόσθετη θέση σε οποιονδήποτε από τους ανδρικούς ή γυναικείους ρόλους. Το κυνήγι δε δίνει περισσότερο γόητρο ή αξία από το μαγείρεμα, το φύτεμα, τη τροφοσυλλογή ή τη φροντίδα των παιδιών. Το ζευγάρι συνεργάζεται στενά στις δραστηριότητές του. Ενώ η σύζυγος μπορεί να έχει την κύρια ευθύνη για τα χωράφια, ο σύζυγος βοηθά συχνά. Αν δε μπορεί, ο άντρας θα κάνει τις όλες μικροδουλειές της. Επιπλέον, οι γυναίκες μπορούν να βοηθήσουν στο κυνήγι και ψαρεύουν κανονικά με τους συζύγους τους.
Ανατροφή των παιδιών.
Τα παιδιά έχουν λίγα παιχνίδια. Τα περισσότερα από αυτά είναι μιμήσεις δραστηριοτήτων των ενήλικων. Όταν γίνονται περίπου επτά χρονών, τα παιδιά αρχίζουν μια βαθμιαία μετατόπιση από τη σταθερή προσοχή και την προστασία από τους γονείς τους σε μια εφηβική ζωή με τους συνομήλικούς τους του ίδιου φύλου. Η εφηβεία είναι ένας χρόνος ενεργούς εκμάθησης, αν και κανένας δεν διδάσκει στους νέους τίποτα. Η κοινωνία ακριβώς υποθέτει ότι οι νεαροί άνδρες και γυναίκες θα μάθουν τις δεξιότητες των ενηλίκων ώσπου να μεγαλώσουν.
Κοινωνικές πρακτικές.
Η υγεία είναι βασισμένη στη διατήρηση της καθιερωμένης, ειρηνικής κοινωνικής τάξης, και η ασθένεια είναι ένα αποτέλεσμα της διάσπασής της.
Συνεργασία και ανταγωνισμός.
Οι Chewong στερούνται εντελώς από κάθε διάθεση ανταγωνισμού και αντιπαλότητας. Ενώ τα έργα που εκτελούν μαζί είναι λίγα, και μερικοί άνθρωποι είναι φυσικά ικανότεροι να κάνουν τις εργασίες τους από άλλους, κανένας δεν θίγει το θέμα της μεγαλύτερης ικανότητας ενός ατόμου. Οι κυνηγοί δεν ανταγωνίζονται στην ποσότητα του κρέατος που μπορούν να φέρουν, και οι άνθρωποι δεν σχολιάζουν τις ικανότητες των άλλων. Τα παιδιά δεν έχουν οποιαδήποτε ανταγωνιστικότητα στα παιχνίδια τους. Όταν π.χ. περιστρέφουν τις σβούρες, αφήνουν έξω τον ανταγωνισμό που χαρακτηρίζει το της κυριότερο παιχνίδι στη Μαλαισία. Δεν έχουν αγώνες τρεξίματος.
Κοινωνικός έλεγχος.
Δεν έχουν καμία αντικοινωνική διαστρωμάτωση, κόμματα, ιεραρχία, αρχηγούς, ή σύστημα εξουσίας. Ούτε καμία επίσημη κύρωση, τιμωρία, ή φύλαρχο για να τους δικάζει. Αναγκάζονται να έχουν έναν εκπρόσωπο για συνεννοήσεις με την κυβέρνηση της Μαλαισίας, αλλά και αυτή θέση δεν είναι …περιζήτητη.
Στρατηγικές για την αποφυγή εχθροπραξιών και βίας. Η γλώσσα των Chewong δεν έχει λέξεις για την επιθετικότητα, τον πόλεμο, το έγκλημα, το διαπληκτισμό, την πάλη ή την τιμωρία. Όταν έρχονται αντιμέτωποι με επιθετικότητα ή απειλές, φεύγουν αμέσως. Ένα άτομο με την οικογένειά του κατηγορήθηκε ψευδώς από έναν Κινέζο αγρότη, ο οποίος απείλησε να τον χτυπήσει. Η οικογένεια Chewong συσκεύασε αμέσως ό,τι μπόρεσε, έφυγε νύχτα και δεν επέστρεψε. Ένα άλλο άτομο απειλήθηκε από έναν στρατιώτη τής Μαλαισίας, έφυγε με την οικογένειά του σε ένα μακρινό βουνό, και μετά από 10 χρόνια δίσταζε ακόμα να επιστρέψει. Οι Chewong σαφώς δεν πιστεύουν στην επιθετικότητα. Δεν έχουν καμία βία στη μυθολογία τους και δεν μπορούν να καταλάβουν το φόνο.
Κατά τη διάρκεια σχεδόν δύο ετών διαβίωσης μαζί τους, η ανθρωπολόγος Signe Howell δεν είδε σχεδόν καμία φιλονικία ή θυμωμένο Chewong, εκτός από ξεσπάσματα παιδιών. Κατά τη διάρκεια μιας σπάνιας φιλονικίας, μια γυναίκα θύμωσε με το σύζυγό της, ο οποίος ήταν προφανώς αθώος των κατηγοριών της για μοιχεία. Αυτή έσπασε τo καλύτερo φυσοκάλαμό του στη μέση και το ποδοπάτησε. Αυτή η ιδιαίτερα αντικοινωνική πράξη τούς τάραξε όλους. Προσπάθησαν να αποφύγουν τη γυναίκα και μερικές οικογένειες απομακρύνθηκαν λόγω του γεγονότος. Η Howell δεν έμαθε για οποιουδήποτε έγκλημα βιαιότερο από αυτό. Ακόμη και οι ξένοι που δεν είναι μέρος του κοινωνικού κόσμου τους δεν μπορούν να βλαφθούν, ό,τι και κάνουν στους Chewong.
FIPA
Μια κοινωνία περίπου 100.000 ανθρώπων που ζουν μεταξύ της λίμνης Rukwa και της λίμνης Ταγκανίκα, στη νοτιοδυτική Τανζανία τής Ανατολικής Αφρικής. Η κύρια τροφή των Fipa είναι το κεχρί, αν και εκτρέφουν επίσης ζώα, κυνηγούν, στήνουν παγίδες και ψαρεύουν. Όταν μελέτησε ο ανθρωπολόγος Roy Willis την κοινωνία τους πριν 40 χρόνια, διαπίστωσε ότι οι καλλιέργειές τους βασίζονταν σε ένα αποδοτικό σύστημα λίπανσης που τους επέτρεπε να ζουν σε μόνιμα χωριά χωρίς να χρειάζεται να καίνε κάθε φορά νέο έδαφος, μετακινούμενοι όπως μερικοί άλλοι κοντινοί λαοί. Στην κοινωνία Fipa, οι άνδρες και οι γυναίκες είναι κοινωνικά ίσοι – τρώνε μαζί, μοιράζονται τα τρόφιμα συζητάνε και παίζουν παιχνίδια ίσοι μεταξύ τους, έθιμα που είναι ασυνήθιστα μεταξύ των αφρικανικών λαών. Οι Fipa δεν νομίζουν ότι είναι διαφορετικοί από τους άλλους και δεν έχουν την αντίληψη «εμείς» εναντίον των «άλλων». Η ίδια η λέξη «Fipa» φτιάχτηκε από Ευρωπαίους για το λαό που κατοικεί στο οροπέδιο Ufipa. Επιπλέον οι Fipa δεν έχουν έννοια για τον «εαυτό» σαν κάτι ξεχωριστό, όπως άλλοι.
Κοινωνικός έλεγχος. Επιβραβεύουν τους ευχάριστους τρόπους, τις αποτελεσματικές κοινωνικές δεξιότητες και την ευχάριστη ομιλία. Αντιτίθενται έντονα στο θυμό, τις δυσάρεστες συγκινήσεις και τη βία. Όταν ο Roy Willis έζησε για 19 μήνες μεταξύ τους, δεν είδε οποιαδήποτε διαμάχη, ακόμη και μεταξύ παιδιών.
G/WI γράφεται επίσης GUI
Μια κοινωνία περίπου 2.000 ανθρώπων San που ζουν στην έρημο Καλαχάρι της κεντρικής Μποτσουάνα, στη νότια Αφρική. Μέχρι τις πρόσφατες δεκαετίες ήταν πρώτιστα κυνηγοί και τροφοσυλλέκτες, που εξαρτιόνταν ιδιαίτερα από τα φυτά και τα ζώα τής ερήμου. Όταν μαθεύονταν ότι μια ομάδα είχε αφθονία τροφής και προμηθειών και ότι θα καλωσόριζε επισκέπτες, άλλες ομάδες έρχονταν να την επισκεφτούν. Οι επισκέπτες μοιράζονταν τους τοπικούς πόρους ακριβώς σαν μόνιμοι κάτοικοι, και τα μέλη των δύο ομάδων ανακατεύονταν σα στενοί φίλοι.
Δεδομένου ότι τα εδάφη μερικών ομάδων μπορεί να τα χτυπούσε ξηρασία οποιαδήποτε στιγμή, το μοίρασμα πόρων βοηθά να ενισχύσει την εξασφάλιση επιβίωσης όλων των ομάδων. Αυτές οι φιλικές επισκέψεις διευκόλυναν επίσης τις κοινωνικές διασυνδέσεις και τους δεσμούς γάμου. Επιπλέον, εμπόδιζαν τον ανταγωνισμό για τους λιγοστούς πόρους. Η λέξη τους για τον άνθρωπο, khwe, υπονοεί τη φιλική διάθεση, τη γενναιοδωρία, τη φρόνηση, την ηρεμία και το καλό χιούμορ. Ένα πρόσωπο χωρίς αυτές τις ιδιότητες, εξ ορισμού, είναι απάνθρωπο.
Αποφυγή και επίλυση της σύγκρουσης.
Οι συνομιλίες και το κουτσομπολιό επιτρέπουν συχνά στις εντάσεις να διαλύονται. Όταν κάποιες συγκρούσεις γίνονται αρκετά σοβαρές, οι εμπλεκόμενοι μπορούν να μιλήσουν για τη δυσκολία μπροστά σε ολόκληρη την ομάδα. Αν το πρόβλημα είναι μια σαφής παραβίαση των κοινωνικών τους κανόνων, ο παραβάτης ζητά συνήθως συγγνώμη. Μερικές φορές τα σύνθετα προβλήματα μπορεί να απαιτήσουν παρατεταμένες συζητήσεις. Αν τα άτομα δεν λάβουν υπόψη την κρίση της ομάδας, μπορούν να διευκολυνθούν, όχι ανταγωνιστικά, αλλά μέσω της παρακάτω διαδικασίας. Η ομάδα δε θα υποστηρίξει τις επιθυμίες των απροσάρμοστων ή θα προσποιηθεί ότι δεν τις άκουσε -στην πραγματικότητα τις απορρίπτει χωρίς να τους κάνει να αισθανθούν απορριμμένοι. Η διαδικασία κάνει τους παραβάτες να θέλουν να απομακρυνθούν από την ομάδα, αλλά χωρίς διάθεση για εκδίκηση.
Σχέσεις φύλων.
Οι σύζυγοι είναι ίσοι στην κοινωνία Gui, και στην ομάδα όταν συζητούνται τα ζητήματα. Το νέο παντρεμένο ζευγάρι θα ζήσει αρχικά με τους γονείς τής συζύγου, δεδομένου ότι ο άνδρας πρέπει να αποδείξει την ικανότητά του στο κυνήγι και η γυναίκα πρέπει να μάθει την τροφοσυλλογή και τα άλλα καθήκοντα από τους γονείς της. Μετά από τη γέννηση του πρώτου, ή μερικές φορές ακόμη και του δεύτερου παιδιού, μπορούν να ενωθούν με τη ομάδα του συζύγου αν θελήσουν. Διαζύγιο προκύπτει όταν δεν μπορούν να συμφιλιωθούν διαφορές, και οι διαζευγμένοι μπορούν ελεύθερα να παντρευτούν νέους συζύγους. Στους περισσότερους γάμους, εν τούτοις, τα ζεύγη ζουν μαζί σε σταθερές, συνεργατικές, στοργικές, ήρεμες σχέσεις.
Ανατροφή των παιδιών.
Τα μωρά των Gui θεωρούνται πλήρη, λογικά μέλη τής ομάδας από τη γέννησή τους. Αν αφήσουν οι γονείς με το μωρό τους την ομάδα, ακόμα και για μερικές ημέρες, το νήπιο θα καλωσοριστεί ξανά από κάθε μέλος, το οποίο θα συστηθεί πάλι στο παιδί.
Τα παιδιά διδάσκονται από ολόκληρη την ομάδα, που τους επιτρέπει να αναπτυχθούν με το ρυθμό τους. Όταν τα παιδιά συμπεριφέρονται απρεπώς, τους δείχνουν την αναστάτωση που προκάλεσε το φέρσιμό τους με μια κάποια μείωση ζεστασιάς από τους γύρω. Όσο μεγαλώνουν τα παιδιά παροτρύνονται να είναι συνεργατικά και ευγενικά, να αποφεύγουν τη λάθος συμπεριφορά, ενώ συχνά κάποιος τους συστήνει την αποδεκτή συμπεριφορά. Η μόνη, σπάνια τιμωρία είναι ένα ελαφρύ χτύπημα.
Κοινωνικές πρακτικές.
Όταν οι Gui συζητούν τα ζητήματα, είναι κανονικά αρκετά ήρεμοι, και δεδομένου ότι δεν κοινωνικοποιούνται ανταγωνιστικά, οποιαδήποτε ιδέα θα εξεταστεί. Αν τα πάθη κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης γίνουν πάρα πολύ ισχυρά, οι Gui θα υπαναχωρήσουν από το θέμα για λίγο ώστε να επιτρέψουν στις συγκινήσεις να ηρεμήσουν. Ένα ωραία παρουσιασμένο επιχείρημα μπορεί να προβληθεί από έναν άνδρα που είναι ξαφνικά πολύ απασχολημένος με ένα αόρατο αγκάθι στο πόδι του, ή από μια γυναίκα που εκείνη τη στιγμή μαγειρεύει. Οι αποφάσεις επιτυγχάνονται μέσω της συναίνεσης, όταν δεν υπάρχει καμία σημαντική αντίθεση σε μια πρόταση.
Στρατηγικές για την αποφυγή εχθροπραξιών και βίας.
Αν ο πληθυσμός στις ομάδες Gui γίνει πάρα πολύ μεγάλος για τους υπάρχοντες φυσικούς πόρους, πρέπει να μετακινούν τους καταυλισμούς τους όλο και πιο συχνά. Η μείωση στους πόρους μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση συγκρούσεων, έτσι διαλύουν τις εντάσεις με το να επισκέπτονται τις γειτονικές ομάδες συχνότερα. Σύντομα, ολόκληρα τμήματα μιας ομάδας θα αποκοπούν για παρατεταμένες επισκέψεις σε άλλες ομάδες, χαλαρώνοντας έτσι περισσότερο τις εντάσεις, και τελικά ίσως διαμορφώσουν μια νέα ομάδα, η οποία κινείται σε μη κατειλημμένο έδαφος. Η διαδικασία αυτή ολοκληρώνεται με θετικό τρόπο χωρίς εχθρότητες ή αρνητικές αντιδράσεις, με τους ανθρώπους να επιλέγουν τις ομάδες που επιθυμούν να είναι μέλη ανάλογα με τις σχέσεις τους με άλλα μέλη κάθε ομάδας.
IFALUK
Περίπου 400 άνθρωποι ζουν στο Ifaluk, μια κοραλλιογενή ατόλλη στα νησιά Caroline, το ωκεάνιο έθνος των συνενωμένων σε ομοσπονδία κρατών της Μικρονησίας. Οι Ifaluk δεν έχουν ένα σταθερό όριο μεταξύ του ατόμου και των άλλων, αφού θεωρούν ότι είναι φυσικό να επηρεάζεται καθένας από τις σκέψεις και τα συναισθήματα των άλλων. Χρησιμοποιούν το «εμείς» παρά το «εγώ»: αντί να πουν: «θα ήθελα να κάνω το Χ με σας», λένε: «πρέπει να κάνουμε το Χ».
Είναι απρόθυμοι να παρουσιάζονται χωριστοί από τους άλλους ή να δείξουν μια επιθυμία να κάνουν κάτι που δεν περιλαμβάνει άλλους ανθρώπους.
Μοίρασμα.
Τα τρόφιμα και τα άλλα αγαθά οι Ifaluk τα μοιράζονται: αντιμετωπίζονται ως τρόφιμά «μας» και ούτω καθ’εξής. Οι Ifaluk θα μοιράσουν ένα ψάρι μεταξύ πολλών ανθρώπων αν υπάρχει μόνο ένα, και μοιράζονται τις σπιτικές δουλειές. Ο φιλάργυρος αντιπαθείται σε όλο το νησί όσο και ένας ευέξαπτος.
Στρατηγικές για την αποφυγή εχθροπραξιών και βίας.
Ένας τρόπος για τους Ifaluk να αποφεύγουν τη βία είναι να ενθαρρύνουν τα συναισθημάτων απέχθειας για αυτή. Σε διάφορες περιπτώσεις από το «Δεύτερο» Παγκόσμιο Πόλεμο [λες και έχει τελειώσει ο πρώτος…], πολεμικά σκάφη των ΗΠΑ σταμάτησαν στο νησί και παρουσίασαν ΗΠαμερικανικές [δεν είναι σωστότερος ο όρος δολαριανές; Γιατί να χρεώνονται την επιθετικότητα οι μη δολαριανοί κάτοικοι των ΗΠΑ και της λοιπής ηπείρου;] ταινίες. Η βία που προβαλλόταν σε κείνες τις ταινίες — άνθρωποι που χτυπιούνται και πυροβολισμοί — τρόμαξε τους Ifaluk, και μερικοί αρρώστησαν για μέρες. Πολλοί αρνήθηκαν στη συνέχεια να παρακολουθούν δολαριανές ταινίες. Σχολίαζαν συνεχώς τα βίαια σενάρια, ενισχύοντας την αποχή τους από τη βία. Η κοινωφελής στάση των επικεφαλής τους, βοηθά επίσης να διατηρήσουν μια σχεδόν πλήρη απουσία εγκλήματος στην ατόλλη. Ο Edwin Burrows ανέφερε ότι κατά τη διάρκεια έξι μηνών του παραμονής στο Ifaluk, δεν άκουσε ποτέ οποιεσδήποτε εκφράσεις του θυμού, ακόμα και όταν κάποιοι είχαν πιει πολύ. Οι Ifaluk είναι τόσο ευγενικοί και μη-επιθετικοί όσο ακριβώς πιστεύουν και οι ίδιοι ότι είναι.
INUIT των κοινοτήτων UTKUHIKHALIK και QIPISA, υπό την πίεση πολύ ψυχρού κλίματος.
Οι οικισμοί των Inuit στο Utkuhikhalik (ή απλά Utku) και το Qipisa του νησιού Μπάφφιν, στο ΒΑ Καναδά θα αναφέρονται παρακάτω απλά ως Inuit. Πολλές από τις πρακτικές και τις πεποιθήσεις των Inuit αυτών των δύο χωριών είναι παρόμοιες με άλλους Inuit.
Οι Inuit αντιδρούν με απέχθεια, όχι μόνο στην ιδέα τής δολοφονίας ενός ανθρώπου αλλά σε οποιαδήποτε μορφή διαπροσωπικής επιθετικότητας, όπως το να φωνάζει κάποιος κατά κάποιου άλλου. Συνδέουν την επιθετικότητα με τον κίνδυνο (όπως οι θάνατοι ζώων που βλέπουν γύρω τους), και τη συνειδητοποίηση ότι οι άλλοι μπορεί να ανταποδώσουν τα συναισθήματα εχθρότητας.
Αποφυγή και επίλυση των συγκρούσεων.
Οι Inuit προσπαθούν να αποτρέψουν τις συγκρούσεις με το να είναι μετριοπαθείς, προσεκτικοί, και ολιγόλογοι για τις ικανότητές τους. Προκειμένου να αποφύγουν να αντιπαρατεθούν άμεσα, τείνουν να διατυπώνουν αιτήματα ως μη-απειλητικά αστεία. Δεν κάνουν προσκλήσεις ούτε δίνουν υποσχέσεις, και διστάζουν να ρωτάνε, για να αποφύγουν να πιέσουν τους άλλους να δώσουν άμεσες απαντήσεις. Όταν προκύπτουν συγκρούσεις, εκφράζουν συχνά τα συναισθήματά τους με υπαινιγμούς. Ο θυμός εκρήγνυται περιστασιακά, αλλά όταν συμβαίνει ο θυμωμένος απλά απομακρύνεται μόνος του. Η κοινότητα μπορεί να εξοστρακίσει άτομα που αναπτύσσουν τάση να θυμώνουν, αν και ο εξοστρακισμός αυτό θα γινόταν ήπια, με τους ανθρώπους που τον αποφασίζουν να ενεργούν περισσότερο στοργικά από ποτέ.
Σχέσεις φύλων.
Παρουσιάζουν πολύ μικρές εντάσεις μεταξύ των φύλων. Στο σπίτι των Inuit υπάρχει μια ισχυρή αίσθηση ανθρώπινης ζεστασιάς και ηρεμίας, μια φροντίδα για τις ανάγκες των οικογενειακών μελών. Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό γνώρισμα των γάμων των Inuit, είναι η καθαρότητα των ρόλων των συζύγων. Οι άνδρες κάνουν το πολύ επικίνδυνο και δύσκολο κυνήγι, ενώ οι γυναίκες κάνουν τις ελαφρύτερες δουλειές γύρω από την κατασκήνωση, όπως το μαγείρεμα, την παιδική μέριμνα και το ράψιμο. Και οι δύο σύζυγοι πιστώνουν γενικά ο ένας στον άλλο την ουσιαστική συμβολή τού καθένα τους: κανένας δεν μπορεί να ζήσει χωρίς τις δεξιότητες του κυνηγού, και αυτός είναι πεπεισμένος ότι δεν θα μπορούσε να κυνηγήσει χωρίς τα ζεστά ρούχα που έραψε η σύζυγός του.
Ανατροφή των παιδιών.
Νήπια. Τα μωρά δεν χρειάζεται να τα υποβάλλουν σε πειθαρχία. Τα αγαπούν και τα χαϊδεύουν συνεχώς. Κανονικά όταν το παιδί είναι τριών ετών, γεννιέται το επόμενο, και μετά από μια περίοδο συναισθηματικής ρύθμισης, το παιδί δέχεται έναν αλλαγμένο ρόλο στην οικογένεια.
Παιχνίδια.
Τα παιχνίδια οδηγούν και ενισχύουν την συνειδητοποίηση ότι είναι επικίνδυνο να έχεις αντικείμενα που δεν έχουν οι άλλοι, και ότι πρέπει να αγαπάς και να προστατεύεις τα μωρά. Δημιουργούν μια αίσθηση κινδύνου να θες κάτι που παραβιάζει σαφώς τον κοινωνικό νόμο. Το παιδί μαθαίνει ότι οι ισχυροί εξωτερικοί κοινωνικοί έλεγχοι που επιβάλλουν τη σωστή συμπεριφορά ενισχύονται με τους εσωτερικούς ελέγχους.
Εσωτερικοί έλεγχοι.
Η συνειδητοποίηση ότι μπορεί κάποιος να ικανοποιείται πληγώνοντας κάποιον άλλο, βοηθά να προσέχουν βλαπτικές συμπεριφορές.
Κοινωνικές πεποιθήσεις.
Οι μη βίαιες παραδόσεις των Inuit μπορούν να περιγραφούν από τις βασικές λέξεις που χρησιμοποιούν για να κατανοήσουν τους ίδιους και την κοινωνία τους. Το Ihuma, η λέξη τους για τη λογική, τη συμπόνια και την ωριμότητα, δείχνει ότι οι άνθρωποι δεν πρέπει να περιορίζονται. Το Naklik για τους Inuit είναι μια εξισορροπητική αξία για το ihuma: αντιπροσωπεύει μια θερμή έγνοια για την ευημερία των άλλων – προστασία από την πείνα, το κρύο και τον κίνδυνο – και μια επιθυμία να είναι με άλλους. Οι άνθρωποι που έχουν ihuma πρέπει να αισθάνονται naklik, να νοιάζονται για τους άλλους. Κάποιος που δεν αισθάνεται naklik προφανώς στερείται ihuma.
Κοινωνικός έλεγχος.
Ο έλεγχος του θυμού ή εχθρικών αισθημάτων οποιουδήποτε είδους, είναι κανόνας για τους Inuit. Τα ατυχήματα, η ανάρμοστη συμπεριφορά, και οι αποτυχίες οδηγούν μόνο σε μουρμουρίσματα ή ευγενικά γέλια – επιβάλλουν ισχυρό αυτοέλεγχο στις συγκινήσεις τους.
Στρατηγικές για την αποφυγή εχθροπραξιών και βίας.
Οι παραδόσεις τους, έχουν αναπτύξει μια κυρίαρχη απέχθεια στην επιθετικότητα.
JU/HOANSI (!Kung) Επίσης λέγονται Ju/wasi και !
Κούνγκ
Αυτή η κοινωνία των περίπου 15.000 San ζει στις ερήμους της Μποτσουάνα, της Ναμίμπια, και της Αγκόλα. Οι Ju/’hoansi (προφέρεται zhut-wasi) ήταν νομάδες θηρευτές (κυνηγοί) και τροφοσυλλέκτες μέχρι τα τέλη του 20ού αιώνα.
Δεδομένου ότι ζουν σε ένα πολύ δυσμενές περιβάλλον ερήμων, έπρεπε να κινούνται προκειμένου να τρέφονται, αφού η τροφή και οι υδάτινοι πόροι είναι αραιοί. Αντίθετα από τους ανθρώπους σε άλλες ξηρές περιοχές, δεν είχαν οποιεσδήποτε περιόδους αφθονίας και έτσι δεν είχαν κανέναν τρόπο αποθήκευσης τροφών. Αλλά καθώς η έλλειψη τροφής συμβαίνει τοπικά, μείωσαν τον κίνδυνο μέσω διαδεδομένων δικτύων συνεργασίας και μέσω της κοινωνικής αλληλεγγύης των τοπικών ομάδων τους. Στην ουσία, η ειρηνική συνοχή της ομάδας ήταν το αποθηκευμένο πλεόνασμά της. Στις πρόσφατες δεκαετίες οι περισσότεροι Ju/’hoansi έχουν εγκατασταθεί σε μόνιμες κοινότητες όπου καλλιεργούν, διατηρούν κοπάδια, παράγουν χειροτεχνήματα και κάνουν άλλες εργασίες.
Πεποιθήσεις που ενθαρρύνουν την ειρήνη.
Τα ανθρώπινα αντικοινωνικά δεινά είναι ελάττωμα των ανθρώπων, έτσι η ανθρωπότητα πρέπει να εξετάζει τα προβλήματά της για να τα λύνει.
Αποφυγή και επίλυση της σύγκρουσης.
Συζητήσεις ζητημάτων που μπορεί να οδηγήσουν σε συγκρούσεις, όπως η τεμπελιά, η τσιγκουνιά ή το άδικο μοίρασμα του κρέατος διατηρούνται κανονικά στο επίπεδο κουτσομπολιού, ανοικτής κριτικής ή χιούμορ. Περιστασιακά, όταν δυο πλευρές θυμώνουν, οι συνομιλίες κλιμακώνουν στο επίπεδο μιας «κουβέντας» που χαρακτηρίζεται από ξαφνικά, αυθόρμητα, υπερβολικά σχόλια που ξεχύνονται πολύ γρήγορα. Ωστόσο, αν οξυνθούν οι διαθέσεις, όλοι προσπαθούν να επιλύσουν τη διαφωνία προτού ξεσπάσει σοβαρή πάλη, αλλά μερικές φορές είτε ξεσπά είτε η ομάδα διασπάται.
Σχέσεις φύλων.
Ενώ οι Ju/’hoansi εκτιμούν το κρέας που φέρνουν οι άνδρες θηρευτές, οι γυναίκες παρέχουν το 60 έως 80 τοις εκατό όλων των τροφίμων μέσω δραστηριοτήτων συλλογής. Οι γυναίκες άντλησαν έτσι πολύ αυτοσεβασμό από τις συνεισφορές τους στις οικογένειές τους. Οι ζωηρές, γεμάτες αυτοπεποίθηση γυναίκες συνέλεγαν τροφή πολλά χιλιόμετρα μακριά από τους άνδρες, χωρίς όπλα, παρά το ενδεχόμενο να συναντήσουν μεγάλα αρπακτικά ζώα όπως λιοντάρια και λεοπαρδάλεις. Δεν χρειάστηκαν άδεια από τους άνδρες ή τη βοήθειά τους στην τροφοσυλλογή. Οι άνδρες και οι γυναίκες θα μπορούσαν να είναι απόντες από τις κατασκηνώσεις για μέρες την ίδια εποχή, έτσι δεν υπήρξε καμία ανισότητα με τους άνδρες να λείπουν ενώ οι γυναίκες μένουν πίσω. Τα φύλα είχαν ίδια αξία.
Ανατροφή των παιδιών.
Οι Ju/’hoansi σπάνια έχουν επιθετικότητα έτσι τα παιδιά τους έχουν λίγες περιστάσεις να δουν για μιμηθούν επιθετική συμπεριφορά. Όποτε τα παιδιά δείχνουν σημάδια της επιθετικότητας, οι ενήλικοι επεμβαίνουν γρήγορα για να διασκορπίσουν τις εχθρότητές τους. Θα πάρουν τα παιδιά μακρυά από μια διαμάχη και θα προσπαθήσουν να τους αποσπάσουν την προσοχή παρά να τα επιπλήξουν ή να τα τιμωρήσουν για την πάλη. Όταν τα παιδιά προσπαθούν να προσβάλουν ενήλικες, θα αγνοηθούν ή θα τους αποσπάσουν την προσοχή τα μεγαλύτερά τους. Η στενή φυσική εγγύτητα των καλυβών – στενά συγκεντρωμένες γύρω από ένα κεντρικό ξέφωτο – σημαίνει ότι τα παιδιά σπάνια πάνε να παίξουν χωρίς να τα ακούνε οι μεγάλοι, και η επιθετικότητα έχει σπάνια πιθανότητα να αναπτυχθεί.
Κοινωνικές πρακτικές.
Οι θεραπευτικοί χοροί είναι ένα μέρος της καθημερινής ύπαρξής τους, ένα σημάδι των μεταξύ τους συναισθημάτων, και ένα σημαντικό στοιχείο υποστήριξης για τον εξισωτικό πολιτισμό τους. Στους χορούς αυτούς, οι άνδρες χορεύουν γύρω από έναν κύκλο γυναικών που τραγουδάνε χτυπώντας παλαμάκια, οι οποίες μερικές φορές επίσης μπαίνουν στο χορό.
Κοινωνικά οφέλη:
Ο χορός βοηθά στην προώθηση της κοινωνικής συνεκτικότητας, και ενισχύει τον κοινωνικό ιστό με την απαλλαγή από τις έχθρες.
Συνεργασία και ανταγωνισμός.
Υπάρχουν λίγα παιδιά σε μια ομάδα Ju/’hoansi – ίσως 14 και των δύο φύλων, που κυμαίνονται στην ηλικία από τα νήπια ως 14 ετών. Συνεπώς, είναι δύσκολο να οργανωθούν ανταγωνιστικά παιχνίδια, δεδομένου ότι θα ήταν δύσκολο να βρεθεί ένας συνομήλικος για να προκύψει ανταγωνισμός ή να γίνουν ανταγωνιστικές ομάδες. Αυτό ταιριάζει με την πολιτιστική αντίθεση των Ju/’hoansi στην ανταγωνιστικότητα. Ενώ τα παιδιά δείχνουν ευρέως διαφορετικές δυνατότητες στα παιχνίδια τους, δεν ανταγωνίζονται: όλα παίζουν για την καθαρή ευχαρίστηση από το παιχνίδι.
Μοίρασμα.
Βάση της κοινωνίας τους είναι μια απόλυτη προθυμία να τα μοιράζονται όλα, μια πρακτική που επικρατεί γενικά μεταξύ των τροφοσυλλεκτών λαών. Αντιμετωπίζουν την τσιγκουνιά με μεγάλη απέχθεια, και αντιτάσσονται ακόμα περισσότερο έντονα στην υπεροψία. Ένας κυνηγός που ανήγγειλε την επιτυχία του στην κατασκήνωσή του, ή μια γυναίκα που έκανε επίδειξη ενός δώρου της σε μιαν άλλη, είναι αλαζονικοί. Έχουν αναπτύξει εξισωτικές τεχνικές που περιλαμβάνουν δώρα που χαμηλώνουν τους τόνους, σχόλια αυτο-αποδοκιμασίας, τραχύ χιούμορ, κριτική, και σαρκαστικές φιλοφρονήσεις.
Στρατηγικές για την αποφυγή εχθροπραξιών και βίας.
Οι συνθέσεις των κατασκηνώσεων των Ju/’hoansi είναι αρκετά εύκαμπτες, και τα εδαφικά όρια καθορίζονται αόριστα και δεν υπερασπίζονται. Ο περιβαλλοντικός λόγος για αυτήν την ευελιξία είναι η ευρεία διαφοροποίηση στις ετήσιες βροχοπτώσεις σε οποιαδήποτε δεδομένη θέση. Η δυνατότητά τους να κινηθούν προς μια άλλη περιοχή που έχει μεγαλύτερες βροχοπτώσεις εξασφαλίζει επιβίωση για όλους. Δεν έχουν καμία μνήμη διαμάχης για εδάφη.
KADAR
Μια μικρή κοινωνία που αριθμεί πάνω από 1.500 ανθρώπους, το 1981, που ζουν στην Ινδία στα σύνορα των κρατών των Ταμίλ του Nadu και του Κεράλα στο νότιο τέλος τής οροσειράς του Δυτικού Ghats. Οι νομαδικές οικογενειακές ομάδες ζουν παό την τροφοσυλλογή και άλλα προϊόντα τού δάσους, την αλιεία, την εκτροφή μερικών ζώων, και μισθωτές εργασίες.
Ανατροφή των παιδιών.
Οι Kadar είναι κανονικά αρκετά επιεικείς και ανεκτικοί προς τα παιδιά τους. Θα παρέμβουν κοινωφελώς όταν χρειάζεται, αποσπώντας τα παιδιά σε άλλες δραστηριότητες όταν αρχίζουν να φωνάζουν ή να μαλώνουν.
Μια μέρα ένα μικρό παιδί φώναζε πολύ χωρίς κανένα προφανή λόγο, και δύο – τρεις γυναίκες δεν μπορούσαν να το ανακουφίσουν. Ξαφνικά, μια νέα γυναίκα άρχισε κι αυτή να φωνάζει, πήρε το παιδί και έτρεξε σε ένα κοντινό δάσος. Η ξαφνική ενέργεια και ο ενθουσιασμός απέσπασαν το παιδί και έχασε την κακή διάθεση.
Τα παιδιά παίζουν χωρίς ανταγωνισμό, κρυφτό ή κυνηγητό. Τα παιχνίδια τους είναι βασισμένα στην απλή απόλαυση της δραστηριότητας της στιγμής. Οι ενήλικοι σπάνια χρησιμοποιούν σωματική τιμωρία στα παιδιά.
Κοινωνικές πρακτικές.
Τα χωριά τους είναι παροδικά: οι κάτοικοί τους είναι άνθρωποι που θέλουν να ζήσουν εκεί προς το παρόν. Οι άνθρωποι κινούνται μέσα στις οικογενειακές σχέσεις καθώς επίσης και μέσα στο χωριό τόσο όσο επιθυμούν, ανάλογα με τις περιστάσεις των προσωπικών σχέσεων και των οικονομικών ευκαιριών. Οι γυναίκες είναι τόσο ελεύθερες να κινηθούν εκτός γάμου όσο και οι άνδρες. Τα χωριά δεν έχουν κανέναν γηγενή προϊστάμενο, εκτός από αυτούς που τοποθετούνται από τις αρχές στα κρατίδια. Ακόμη και αυτοί δεν έχουν καμία εξουσία για να τιμωρήσουν ή να εξαναγκάσουν τους Kadar.
Συνεργασία και ανταγωνισμός.
Τα παιδιά των Kadar συμμετέχουν γενικά στα συνεργατικά και τα μιμητικά παιχνίδια. Δεν έχουν ανταγωνιστικά παιχνίδια, κυνηγητό ή κρυφτό.
Κοινωνικός έλεγχος.
Τα Συμβούλια των μεγαλύτερων ακούνε τα στοιχεία και εκφέρουν τις κρίσεις τους για τους συζύγους που θέλουν να χωρίσουν λόγω διάφορων αιτιών όπως η μοιχεία ή η ασυμφωνία. Τα συμβούλια μπορούν να τιμωρήσουν τους παραβάτες, όπως ένα άτομο που έπρεπε να φέρει σαράντα φορτία άμμου ως τιμωρία στο σπίτι ενός που προσέβαλε. Όποιος δεν υπακούει στην κρίση των συμβουλίων εξοστρακίζεται: αναγκάζεται να αποχωρήσει από την κοινότητα και να ζήσει μόνος στο δάσος.
Οι Kadar δεν έχουν σχεδόν ποτέ διαπληκτισμούς. Δεν υπήρξε καμία ανάμνηση μεταξύ τους δολοφονίας ή βίαιων πράξεων εκδίκησης, και δεν είχαν κανένα τόξο και βέλος ή έστω ανάμνηση κατοχής τους. Οι τοπικοί ανώτεροι υπάλληλοι δασονομίας και αστυνομίας επιβεβαίωσαν τη συνολική απουσία εγκλήματος.
LADAKHI της περιοχής Leh
Οι άνθρωποι του Ladakh ζουν πολύ ψηλά στις κοιλάδες μεταξύ των οροσειρών των Ιμαλαΐων και του Καρακορούμ, στο βόρειο ινδικό κρατίδιο Jammu και Κασμίρ. Το Ladakh διαιρείται στην κυρίως μουσουλμανική περιοχή Kargil και στην κυρίως βουδιστική περιοχή Leh, στην οποία εστιάζει το μεγαλύτερο μέρος της βιβλιογραφίας για την ηρεμία των Ladakhi. Η απογραφή του 2001 βρήκε 117.000 ανθρώπους στην περιοχή Leh.
Πεποιθήσεις που ενθαρρύνουν την ειρήνη.
Οι άνθρωποι που θέλουν πραγματικά να βοηθάνε τους άλλους πρέπει να είναι αφοσιωμένοι να καθαρίζουν το μυαλό και την καρδιά τους, γιατί μόνο όταν το μυαλό είναι καθαρό από ψευτιά, πλεονεξία και κτητικότητα μπορεί να καθοδηγήσει τις ενέργειες κάποιου. Ένα τέτοιο καθαρό μυαλό εσωτερικής δύναμης και ειρήνης είναι απαραίτητο ώστε η αγάπη κάποιου να έχει αποτέλεσμα και να φέρνει ειρήνη και δύναμη στους άλλους.
Ανατροφή των παιδιών.
Τα μωρά των Ladakhi φροντίζονται συνεχώς και στοργικά, συνήθως από τις μητέρες αλλά και από άλλους στην οικογένεια. Όσο μεγαλώνουν τα παιδιά, εμπλέκονται σε όλες τις δραστηριότητες και σπάνια είναι χωρισμένα από την οικογένεια. Οι ενήλικοι είναι απείρως υπομονετικοί με τα παιδιά, και υφίστανται τις παρεμβολές τους χωρίς παράπονο. Παρά τη σταθερή αγάπη και προσοχή που δέχονται τα παιδιά, δεν κακομαθαίνουν. Από μικρά θα μοιραστούν τα τρόφιμά τους αυθόρμητα με τα υπόλοιπα παιδιά.
Κοινωνικές πεποιθήσεις.
Οι Ladakhis φαίνονται κανονικά να είναι ασυγκράτητα ευτυχισμένοι – δε γίνονται εσωστρεφείς λόγω θλίψεων, φόβων ή ανασφαλειών. Συνδυάζουν μια ισχυρή αυτοπεποίθηση και ένα βαθύ αυτοσεβασμό, με μιαν αξιοπρόσεχτη έλλειψη υπερηφάνειας.
Συνεργασία και ανταγωνισμός.
Λόγω του αντίξοου ορεινού περιβάλλοντός τους, η βοήθεια και η συνεργασία μεταξύ των οικογενειών είναι ουσιαστικές για την επιβίωση. Οι Ladakhis δημιουργούν συνεταιριστικές ομάδες αποκαλούμενες phasphuns, στις οποίες διάφορες ανεξάρτητες οικογένειες διατηρούν φιλία, συνεργασία και αλληλοβοήθεια.
Αν πέθαιναν και οι δύο γονείς σε μια οικογένεια, άλλοι ενήλικοι στο phasphun θα υιοθετούσαν τα μικρά παιδιά.
Κοινωνικός έλεγχος.
Όταν κάποιο άτομο παραβιάζει τους κοινωνικούς κανόνες ή απειλεί τη ζωή της κοινότητας, η τελευταία μορφή κοινωνικού ελέγχου είναι ο εξοστρακισμός, αν και πολύ σπάνια χρησιμοποιείται. Αν το πρόσωπο δεν σταματά την επιθετική συμπεριφορά, κανένας δεν μπορεί να επισκεφτεί τον παραβάτη, κανένας δεν θα βοηθήσει τον παραβάτη ή την οικογένεια σε οποιαδήποτε προσπάθεια, κανένας δεν προσφέρει ή δέχεται τα τρόφιμα από τον παραβάτη και δεν υπάρχει καμία δυνατότητα γαμήλιων με άλλες οικογένειες. Αυτή η σκληρή τιμωρία μπορεί μόνο να σταματήσει όταν επιδιώξει ο παραβάτης τη συγχώρηση.
Στρατηγικές για την αποφυγή εχθροπραξιών και βίας.
Οι Ladakhis είναι γνωστοί για την υπομονή, την ανοχή, την τιμιότητα και την αξιοπιστία μεταξύ τους. Παρόμοια, φέρονται στους ξένους κατά τρόπο απλό, ειρηνικό. Οι Ladakhis της περιοχής Leh είναι πολύ ειρηνικoί: σοβαρά εγκλήματα είναι άγνωστα, επιθετικότητα και αντιδικίες σπάνιες, και τα παραδοσιακά κοινωνικά συστήματα ελαχιστοποιούν την παρεκκλίνουσα συμπεριφορά όπως το ψέμα, την κλοπή, και τις κακογλωσσιές. Μια μακροχρόνια παρατηρήτρια και κάτοικος στο Ladakh, η Helena Norberg-Hodge, σημειώνει ότι σε ένα χωριό οι άνθρωποι της είπαν ότι «δε θυμούνται κανέναν τσακωμό στο χωριό».
LEPCHAS
Περίπου 65.000 Lepchas ζουν ψηλά στις ορεινές κοιλάδες του Sikkim, στη βόρεια Ινδία, κοντά στο βουνό Kanchenjunga, από τα ψηλότερα των Ιμαλαΐων. Μερικοί ζουν επίσης στα γειτονικά Νεπάλ και Μπουτάν. Οι Lepchas καλλιεργούν μια ποικιλία σπαρτών -καλαμπόκι, ρύζι, καρδάμωμο, κηπευτικά – και εκτρέφουν κατσίκες, βοοειδή και χοίρους.
Αποφυγή και επίλυση της σύγκρουσης.
Όταν εμφανίζονται συγκρούσεις, νοιάζεται ολόκληρο το χωριό, το οποίο τις χειρίζεται με ποικίλες στρατηγικές. Φίλοι μπορεί να προετοιμάσουν γιορτές για να προσπαθήσουν να σταματήσουν τα προβλήματα.
Αν δεν πετύχουν, οι επιδιαιτητές του χωριού μπορούν να αναμιχθούν ως κριτές. Αν είναι ανεπιτυχείς κι αυτοί, μπορεί να πουν στους εμπλεκόμενους ότι και οι δύο θα πρέπει να πληρώσουν βαριά πρόστιμα καθώς επίσης και να προετοιμάσουν ακριβές γιορτές. Δεδομένου ότι τα άτομα δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τα πρόστιμα και τις δαπάνες, αποφασίζουν γρήγορα να αφήσουν τις εχθρότητές τους. Μετά από αυτόν, οι κριτές θα φάνε και θα πιουν με τους εμπλεκόμενους, και θα τους μιλήσουν για την αξία της ειρηνικής εν την ειρήνη.
Σχέσεις φύλων.
Οι άνθρωποι είναι ιδιαίτερα ανεκτικοί στις σεξουαλικές δραστηριότητες των άλλων, και αισθάνονται πολύ λίγη ζήλια. Όταν προκύπτουν διαφωνίες λόγω ενός εξωσυζυγικού δεσμού στον οποίο ο ένας σύζυγος αντιτίθεται, ως αιτίες θεωρούνται οι ανεξέλεγκτες ιδιοσυγκρασίες των ατόμων.
Αν γίνει μοιχεία διακριτικά, ο άλλος σύζυγος γενικά δεν θα δώσει προσοχή. Μόνο αν ασκείται ανοιχτά, ο άλλος σύζυγος θα απευθυνθεί στον εκλεγμένο ηγέτη του χωριού.
Ανατροφή των παιδιών.
Κρατούν τα μωρά συνεχώς και οι μητέρες τα περιποιούνται. Ώσπου να τα παιδιά γίνουν τριών ετών, μαθαίνουν να προσφέρουν στους ηλικιωμένους.
Κοινωνικές πεποιθήσεις.
Οι Lepchas είναι ιδιαίτερα ανεκτικοί στις διαφορές ιδιοσυγκρασίας. Εφ’ όσον οι άνθρωποι δεν είναι επιθετικοί ή φιλόδοξοι, παραμένουν ειρηνικοί, τηρούν τους κανόνες τής κοινωνίας, και εκτελούν τα κοινοτικά καθήκοντά τους, η ησυχία τους θα είναι σεβαστή από τους άλλους.
Συνεργασία και ανταγωνισμός.
Η συνεργασία είναι μια τέτοια ουσιαστική πτυχή τής κοινοτικής ζωής των Lepcha, ώστε οι διαφορές μεταξύ πλούσιων και φτωχών δεν είναι πολύ μεγάλες. Η βοήθεια στις αγροτικές δουλειές ανταποδίδεται πάντα με βοήθεια. Πληρώνονται μόνο άνθρωποι που δεν έχουν δική τους γη.
Μοίρασμα.
Οι Lepchas είναι πολύ γενναιόδωροι με όλους: όποτε ο Geoffrey Gorer, ένας ανθρωπολόγος, έδωσε σε κάποιον, ενήλικο ή παιδί, ένα δώρο που θα μπορούσε να μοιραστεί, ο παραλήπτης το μοίραζε προσεκτικά σε όλους τους παρόντες. Μαλώνουν σπάνια για την ιδιοκτησία των υλικών αντικειμένων, και ακόμη και τα παιδιά τριών ή τεσσάρων ετών θα αντάλλασσαν τα δώρα από τον Gorer με δικά τους δώρα.
Στρατηγικές για την αποφυγή εχθροπραξιών και βίας.
Όταν Lepchas αντιμετωπίζουν επιθετικότητα από ξένους, έχουν υποχωρήσει ιστορικά και κρύβονται στα δάση. Στη μυθολογία τους, νικούν τον καλύτερο των εχθρών τους με εξυπνάδα παρά με βία. Ο πολιτισμός Lepcha καταστέλλει την επιθετικότητα και τον ανταγωνισμό σχεδόν εντελώς.
MALAPANDARAM
Περίπου 2.000 Malapandaram, που ονομάζονται επίσης Pandaram των Λόφων, ζουν στα δασωμένα βουνά του δυτικού Ghats στο κρατίδιο Κεράλα της νότιας Ινδίας. Η νομαδική τροφοσυλλογή και το κυνήγι στο δάσος παρέχουν τη βάση της οικονομίας τους, η οποία συμπληρώνεται με ανταλλαγή δασικών προϊόντων με τους καλλιεργητές χωρικούς των πεδιάδων, στους οποίους επίσης, περιστασιακά, προσφέρουν αμειβόμενη εργασία.
Πεποιθήσεις που ενθαρρύνουν την ειρήνη.
Οι Malapandaram πιστεύουν έντονα στην ισότητα των φύλων, της προσωπικής αυτονομίας, του συχνού χωρισμού και σχηματισμού νέων ομάδων, της απουσίας κοινωνικών σχηματισμών πάνω από το οικογενειακό επίπεδο, και της έλλειψης εδαφικής ιδιοκτησίας. Η πολιτική της μη βίας και η αμυντική στάση είναι η απάντησή τους, πρώτιστα, στη φοβέρα και την παρενόχληση που υφίστανται από τους καλλιεργητές των πεδιάδων.
Αποφυγή και επίλυση της σύγκρουσης.
Επιδεικνύουν συχνά την έλλειψη επιθετικότητάς τους με τη φυγή από τις συγκρούσεις. Δεν έχουν επίσημα μέσα για να επιλύουν τις διαφωνίες, εν τούτοις ορισμένα άτομα ενεργούν ως μεσολαβητές ανεπίσημα. Αυτοί θα παρέμβουν στις φιλονικίες για να προσπαθήσουν να ηρεμήσουν τις ανήσυχες καταστάσεις, και αν οι δυο πλευρές δεν μπορούν να ηρεμήσουν, χωρίζουν.
Σχέσεις φύλων.
Στις γυναίκες φέρονται ισότιμα με τους άνδρες, χαρακτηριστικά αντίθετοι με τους Ινδούς των πεδινών. Ενώ οι γυναίκες Malapandaram συλλέγουν φυτά, μεταφέρουν το νερό, βρίσκουν καυσόξυλα και μαγειρεύουν, οι άνδρες κυνηγούν και μαζεύουν άγριο μέλι. Οι ασχολίες δεν είναι, ωστόσο, αυστηρά χωρισμένες: οι άνδρες μπορεί να βοηθήσουν στο μάζεμα καυσόξυλων και να βοηθήσουν στο μαγείρεμα του κρέατος, ενώ οι γυναίκες μπορεί να βοηθήσουν να κυνηγήσουν μικρά ζώα. Η απλότητα της τροφοσυλλογής και του κυνηγιού ενθαρρύνει την αυτάρκεια, έτσι οι κοινωνικές σχέσεις βασίζονται στα θετικά συναισθήματα παρά στην οικονομική εξάρτηση. Οι σύζυγοι δείχνουν συχνά αρκετά θερμά συναισθήματα ο ένας προς το άλλο, και αν η ζεστασιά χαθεί, τελειώνει η σχέση.
Ανατροφή των παιδιών.
Τα νήπια μεταφέρονται σχεδόν συνέχεια από τις μητέρες τους, οι οποίες τα περιποιούνται. Τα παιδιά έχουν την ελευθερία να εξερευνούν χωρίς περιορισμό και να χειρίζονται αιχμηρά εργαλεία όπως τσεκούρια και κλαδευτήρια. Όταν τα παιδιά μεταξύ δύο έως τεσσάρων ετών φωνάζουν, καταπραΰνονται γρήγορα, και αν η μητέρα είναι πάρα πολύ απασχολημένη για να ανταποκριθεί, βοηθάνε άλλοι ενήλικοι ή παιδιά. Ώσπου να γίνουν πέντε ή έξι ετών, τα παιδιά έχουν κοινωνικοποιηθεί. Οι ενήλικοι ελέγχουν σταματώντας μόνο ενδεχόμενη επιθετικότητα των παιδιών ενάντια σε άλλα παιδιά ή ενηλίκους.
Κοινωνικές πεποιθήσεις.
Οι Malapandaram είναι πολύ συνεσταλμένοι, μη βίαιοι, και λιγομίλητοι στις σχέσεις τους με τους ξένους. Οι πράκτορες των δασικών εργολάβων περιπολούν συχνά στα εδάφη τους και προσπαθούν να τους καλοπιάσουν, μερικές φορές να εξαναγκάσουν, και, κατά περιόδους, επιτίθενται στους Malapandaram για να τους αναγκάσουν για να συλλέξουν περισσότερα δασικά προϊόντα για τους εργολάβους. Οι δασόβιοι έχουν μάθει έτσι τη συστολή τους ως απάντηση σε κείνες τις πρακτικές, και τείνουν ακόμα να κρυφτούν από τους πράκτορες όταν έρχονται.
Συνεργασία και ανταγωνισμός. Οι Malapandaram ζουν μαζί σε μικρές ομάδες που αποτελούνται από μια ως έξι οικογένειες. Άτομα από διαφορετικές οικογένειες μπορεί να συνεργαστούν καθημερινά στην αναζήτηση τροφής. Το κρέας και το μέλι που μαζεύονται από τις συλλογικές αποστολές μοιράζονται.
Στρατηγικές για την αποφυγή εχθροπραξιών και βίας.
Οι Malapandaram αντιμετωπίζονται συνήθως με περιφρόνηση και χλευασμό από τους ανθρώπους των πεδιάδων, οι οποίοι ελεεινολογούν τη δασική οικονομία, τις μεθόδους παραγωγής τροφίμων και το νομαδικό τρόπο ζωής τους. Έτσι, οι Malapandaram αποφεύγουν τους γειτονικούς λαούς. Κάποιοι Malapandaram ζουν αρκετά κοντά στους ανθρώπους των πεδιάδων και είναι σε θέση να αλληλεπιδράσουν καλά, αλλά άλλοι, που ζουν εξ ολοκλήρου στα δάση, προσπαθούν να αποφύγουν όλες τις επαφές με τους ξένους. Αυτοί που αλληλεπιδρούν με τις γειτονικές κοινότητες Ταμίλ ή Malayalam, αλλάζουν εντελώς τους τρόπους τους, κόμμωση και ντύσιμο πριν βγουν στον έξω κόσμο. Όπως όταν αφήνουν το δάσος αλλάζουν ρούχα, έτσι οι γυναίκες παρουσία ξένων συμπεριφέρονται υποτακτικά…
